ประเพณีรดน้ำดำหัว เป็นสิ่งที่ทำต่อเนื่องกันมายาวนานในปีใหม่ไทย เป็นการแสดงความเคารพและความกตัญญูต่อบิดามารดา ผู้ใหญ่ และผู้มีพระคุณ ด้วยความเชื่อที่ว่า เป็นการขอขมาลาโทษ พร้อมทั้งรับคำอวยพรเพื่อสิริมงคลของชีวิต และประเพณีนี้ยังทรงคุณค่ามาจนทุกวันนี้ คุณค่าที่ไม่ควรมองข้าม หลายคน อาจจะไม่ได้ให้ความสำคัญกับการรดน้ำดำหัวเท่าที่ควร มองว่าเป็นเพียงประเพณีหนึ่งที่อยู่ในวันสงกรานต์ และมักใช้เวลาไปกับการเดินห้างสรรพสินค้า

แต่หากมองให้ดี การรดน้ำดำหัวล้วนให้คุณค่ามากาย เช่น ความสัมพันธ์ในครอบครัว ข้อนี้หลายคนคงเดาถูก เพราะว่าการที่ได้ไปพบญาติผู้ใหญ่ ถือเป็นโอกาสอันดีที่ได้พบกับญาติๆ นอกจากจะเกิดความอบอุ่นแล้ว ยังได้แสดงความเคารพต่อต่อผู้ใหญ่ และกล่าวขมาขอโทษ รวมไปถึงการขอพรเพื่อเสริมความสิริมงคลให้แก้ตันเองด้วยค่ะ

ในอดีตประเพณีการรดน้ำดำหัวจะเกิดขึ้นที่จังหวัดภาคเหนือของไทยเป็นส่วนใหญ่ แต่มาปัจจุบันก็ได้มีการแพร่หลายทำกันทั่วๆ ไป ซึ่งจริงๆ แล้ว "การดำหัว" ก็คือการรดน้ำนั่นเอง แต่เป็นคำเมืองทางเหนือการดำหัววเรียกกันเฉพาะการรดน้ำผู้ใหญ่ที่เคารพนับถือ ผู้สูงอายุ หรือผู้ที่มีตำแหน่งหน้าที่การงานสูง เช่น พ่อเมือง เจ้าเมือง เป็นต้น เป็นการขอขมาในสิ่งที่ได้ล่วงเกินไป หรือการขอพรปีใหม่จากผู้ใหญ่

4 สิ่งที่ต้องนำไปใช้ในการรดน้ำดำหัว

1. น้ำอบไทยหรือน้ำหอม น้ำส้มป่อย 

2. ดอกมะลิและดอกกุหลาบ หรือดอกไม้อื่นๆที่ปลูกอยู่ในบ้านก็ได้

3. ขันเงินหรือขันทองเหลือง พานข้าวตอก ดอกไม้ และธูปเทียน 

4. ผ้าตัดเสื้อ ผ้านุ่ง ผ้าห่ม หรือของขวัญเล็กๆ น้อยๆ เพื่อมอบให้แก่ผู้ใหญ่