|
 |
ว่าด้วยเรื่องธรรม
ว่าด้วยเรื่องธรรม
คอลัมน์ หน้าต่างศาสนา
ในทางพระพุทธศาสนา กล่าวถึงธรรมมีอุปการะมาก 2 ประการ คือ
1.สติ ความระลึกได้ หมายถึง การนึกขึ้นได้ก่อนที่จะทำ จะพูด จะคิด มิให้กิจนั้นๆ ดำเนินไปสู่ทางที่ผิด หรือนึกถึงเรื่องที่เคยทำ คำที่พูดแม้นานมาแล้วได้ เป็นการฉุกคิดขึ้นได้ของจิตไม่เผลอไผลหลงลืม สติมีหน้าที่คอยกำจัดความประมาทเลินเล่อมีผลทำให้การทำงานทุกประเภทไม่เกิดความเสียหาย
2.สัมปชัญญะ ความรู้ตัว หมายถึง ความรู้สึกตัวอยู่ตลอดเวลาในสิ่งที่กำลังทำ กำลังพูด กำลังคิด มีความรู้สึกตื่นพร้อมทั้งรู้ตัวว่าสิ่งที่กำลังทำ พูด คิดนั้น ดีไม่ดี ถูกต้องไม่ถูกต้องอย่างไร สัมปชัญญะ จึงมีหน้าที่กำจัดความโง่เขลาในเวลาทำการงานทุกประการ
ธรรมทั้ง 2 ท่านกล่าวว่า เป็นพหุปการธรรม ธรรมมีอุปการะมาก เพราะเป็นเหตุให้บุคคลสามารถควบคุมการทำ พูด คิด ให้อยู่ในกรอบของศีลธรรม ช่วยให้มีการยับยั้งชั่งใจให้มีการพิจารณาไตร่ตรองอย่างรอบคอบในขณะที่กำลังทำ พูด คิด ทำให้รู้จักละวางการทำ พูด คิด ที่ไม่ถูกต้องได้ด้วยตนเอง
ธรรมเป็นโลกบาล คือ คุ้มครองโลก 2 อย่าง
1.หิริ ความละอายแก่ใจ หมายถึง ความละอายใจตัวเองในการทำความเลว ผิดต่อศีลธรรม และกฎหมายบ้านเมืองหรือความละอายใจตัวเองที่จะงดเว้นการทำความดีที่ตนสามารถทำได้
2.โอตตัปปะ ความเกรงกลัว หมายถึง ความสะดุ้งกลัวต่อความผิด ด้วยคำนึงถึงผล คือ ทุกข์โทษที่จะได้รับจากการทำความผิดนั้นๆ จากการทำทุจริตของตน
ธรรมทั้ง 2 ท่านกล่าวว่าเป็นโลกปาลธรรม ธรรมคุ้มครองโลก เพราะให้โลกเกิดสันติสุข หิริ ช่วยทำให้คนเกลียดความชั่ว ละอายใจที่ทำ โอตตัปปะ ช่วยให้คนกลัวที่จะทำความผิด ทำให้ละเว้นการทำความผิดต่างๆ ได้ เมื่อเป็นเช่นนี้คนในสังคมก็อยู่ร่วมกันได้อย่างร่มเย็นเป็นสุข มีแต่ความเห็นอกเห็นใจกัน
ธรรมอันทำให้งาม 2 อย่าง
1.ขันติ ความอดทน หมายถึง ความอดทนอดกลั้นไว้ได้ในเมื่อใจถูกระทบด้วยอารมณ์ที่ไม่น่าปรารถนา ก็ไม่แสดงอาการวิตกทุกข์ร้อนหรือโมโหฉุนเฉียว ไม่มีการทำหรือคำพูดตอบโต้
2.โสรัจจะ ความเสงี่ยม หมายถึง การรู้จักปรับสภาพจิตใจให้เยือกเย็นเหมือนเป็นปกติในเมื่อมีเรื่องต้องอดทน แม้จะถูกผู้อื่นทำหรือพูดกระทบกระทั่งจนเกิดเจ็บใจแต่ก็ทนได้ ไม่แสดงอาการใดๆ ให้ปรากฏ เป็นเสมือนว่าไม่มีอะไรเกิดขึ้น
ธรรมทั้ง 2 เรียกว่า โสภณธรรม ธรรมอันทำให้งามเครื่องประดับกายจำพวกเพชรนิลจินดา เป็นเครื่องส่งเสริมความงามภายนอก แต่ขันติและโสรัจจะ เป็นเครื่องประดับภายในจิตใจ ทำให้เป็นคนมีสง่าราศี น่ายกย่องนับถือ
|
Update : 22/10/2554
|
|
