|
 |
เมตตา
เมตตา
คอลัมน์ ธรรมะวันหยุด
น้ำเมื่อกระทบถูกคนดีหรือคนเลว ย่อมชำระล้างความสกปรกได้เสมอกัน ฉันใด การแผ่เมตตาไปในสัตว์ทั้งหลาย ที่เป็นมิตรกัน และเป็นศัตรูกัน ก็มีความเสมอกัน ฉันนั้น
เมตตา หมายถึง ความรัก ความปรารถนาดี ที่ไม่เจือด้วยราคะ ปรารถนาความสุขความเจริญต่อผู้อื่น เป็นภาวะของจิตมีเยื่อใยไมตรี ปราศจากความอาฆาตพยาบาทโกรธเคือง
เมตตา แสดงทางกายด้วยกิริยางดงาม ใบหน้าแช่มชื่น แสดงออกทางวาจาด้วยถ้อยคำไพเราะ น่าฟัง แสดงถึงดวงจิตที่เอิบอิ่มเต็มไปด้วยความปรารถนาดี เมตตาธรรมที่มีอยู่ในจิตใจ ทำให้เยือกเย็นสงบ มีความสุข หากใจขาดเมตตาจะมีแต่ความเดือดร้อน ทำให้เกิดความคิดโกรธแค้นขัดเคือง ความคิดมุ่งร้ายเบียดเบียน ริษยา สะสมบ่มความทุกข์อยู่ในใจ
เมตตา เป็นธรรมชาติที่มีอยู่ในใจของเราทุกคน นอกจากตนเองจะมีเมตตาอยู่แล้วยังต้องการจะได้รับเมตตาจากผู้อื่นอีก คือปรารถนาดีต่อผู้อื่นแล้ว ต้องให้ผู้อื่นมีความรักความปรารถนาดีต่อตนเองบ้าง ผู้มีเมตตาจึงควรแผ่เมตตาไปยังผู้อื่นสัตว์อื่นอยู่เสมอๆ วิธีแผ่เมตตาคือการมองโลกในแง่ดี เหมือนมารดาบิดารักเอ็นดูบุตรธิดาของตน หรือนึกถึงตัวเองว่าเรารักสุขเกลียดทุกข์ ฉันใด ผู้อื่น สัตว์อื่น รักสุขเกลียดทุกข์ ฉันนั้น ดังคำที่ว่า ใจเขาใจเรา เมื่อนึกอยู่เช่นนี้เมตตาจะมีมากขึ้น ความสุขความสงบจะเกิดขึ้น ระงับความเดือดร้อนความโกรธเคืองได้
การแผ่เมตตามี 2 อย่าง คือ แผ่เมตตาโดยเจาะจงผู้ที่อยู่ใกล้ชิด และแผ่เมตตาออกไปยังคนและสัตว์กว้างออกไปอย่างไม่จำกัดอย่างหนึ่ง การแผ่เมตตามิใช่เฉพาะตนและคนซึ่งเป็นที่รัก หรือเฉพาะหมู่คณะของตนเท่านั้น พระพุทธองค์ทรงสอนให้แผ่เมตตากว้างออกไป เปรียบเหมือนน้ำที่จะดับไฟที่เผาใจ เปลี่ยนศัตรูให้เป็นมิตรด้วยเมตตา พึงแผ่เมตตาออกไปทุกทิศ ปรับจิตให้ปราศจากพยาบาทจองเวร เมื่อทุกคนมีเมตตาต่อกัน ย่อมจะอยู่กันอย่างมีความสุข ความเจริญโลกร่มเย็นได้ เพราะเมตตาเป็นธรรมค้ำจุนโลก
บุคคลผู้ปรารถนาความรักและความร่มเย็นเป็นสุข จึงควรเจริญเมตตาให้เกิดขึ้นด้วยวิธีที่ว่า ขอให้ข้าพเจ้าจงมีความสุข ไม่มีความทุกข์ ไม่มีเวร ไม่มีภัย ไม่มีความลำบาก ไม่มีความเดือดร้อน ขอให้มีความสุข รักษาตนให้พ้นภัยเถิด แผ่เมตตาให้กว้างออกไปในสรรพสัตว์ด้วยวิธีที่ว่า ขอให้สรรพสัตว์ จงมีความสุข ไม่มีความทุกข์ ไม่มีเวร ไม่มีภัย ไม่มีความลำบาก ไม่มีความเดือดร้อน ขอให้มีความสุข รักษาตนให้พ้นภัยเถิด
พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ตรัสอานิสงส์แห่งการเจริญเมตตาไว้ คือ นอนหลับมีความสุข ตื่นอยู่มีความสุข นอนหลับไม่ฝันร้าย เป็นที่รักของมนุษย์ทั้งหลาย เป็นที่รักของอมนุษย์ทั้งหลาย เทวดารักษา ไม่มีอันตราย เพราะ ไฟ ยาพิษ หรือศัสตราวุธ จิตมีสมาธิตั้งมั่นเร็ว สีหน้าผ่องใส ไม่หลงในขณะใกล้เสียชีวิต และเมื่อยังไม่บรรลุธรรมอันสูงยิ่ง ย่อมเกิดในพรหมโลก
พระเทพคุณาภรณ์ (โสภณ โสภณจิตฺโต ป.ธ. 9)
เจ้าอาวาสวัดเทวราชกุญชร วรวิหาร /www.watdevaraj.com
|
Update : 22/10/2554
|
|
