|
|
พระพุทธนิรโรคันตรายฯ หน้าศาลากลางจังหวัดพัทลุง
คอลัมน์ เดินสายไหว้พระพุทธ
"พระพุทธนิรโรคันตรายชัยวัฒน์จตุรทิศ" หรือที่เรียกกันว่า "พระสี่มุมเมือง" ซึ่งมีอยู่ 4 องค์ ถูกจัดสร้างขึ้นตามความเชื่อและโบราณประเพณีของบ้านเมืองที่สืบทอดกันมาตั้งแต่ครั้งสมัยกรุงศรีอยุธยา ที่จะต้องมีสิ่งศักดิ์สิทธิ์ปกป้องขอบขัณฑสีมาทั้งสี่ทิศ
ด้วยการสร้างพระพุทธนิรโรคันตรายชัยวัฒน์จตุรทิศ เป็นการสร้างพระพุทธรูปแบบจตุรพุทธปราการ กล่าวคือเป็นการนำเอาวัดหรือพระพุทธรูปเป็นปราการทั้งสี่ด้าน เพื่อปกป้องภยันตรายจากอริราชศัตรู ปัดเป่าสิ่งชั่วร้าย เสริมสร้างดวงชะตาแก่บ้านเมืองและคุ้มครองพสกนิกรทั้งมวลให้อยู่อย่างร่มเย็นเป็นสุข
เมื่อพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงดำรงสิริราชสมบัติเสมอพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย เป?นเวลา 15 ป ทรงได้ประกอบพระราชพิธีสมโภชสิริราชสมบัติ เพื่อถวายเป็นพระราชกุศล ทรงพระกรุณาโปรดเกลาฯให้หล่อพระพุทธนิรโรคันตราย 16 องค์ ถวายไว้ในพระอารามหลวงมหานิกาย 15 องค์ และไว้ในราชการอีก 1 องค์ ทำนองเดียวกับ พระนิรันตรายในรัชกาลที่ 4
พระพุทธนิรโรคันตรายชัยวัตน์จตุรทิศ ถูกจัดสร้างขึ้นในปี พ.ศ.2511 โดยกรมการรักษาดินแดน กองทัพบก กระทรวงกลาโหม นำโดยพลโทยุทธ สมบูรณ์ เจ้ากรมการรักษาดินแดนในขณะนั้น มีวัตถุประสงค์เพื่อเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวจิตใจและปกป้องคุ้มภัยให้กับประชาชนทุกทิศตามความเชื่อแต่โบราณ โดยได้นำต้นแบบมาจาก พระพุทธนิรโรคันตราย พระพุทธ รูปประจำรัชกาลในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎ เกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 ซึ่งเป็นพระผู้พระราช ทานก่อตั้งกรมการรักษาดินแดน อีกทั้งเมื่อพิจารณาความหมายของพระนามของพระพุทธรูป อันหมายถึง "การปราศจากซึ่งภยันตรายทั้งปวง"
นับว่าเหมาะสมอย่างยิ่งที่จะสถาปนาให้เป็นพระสี่มุมเมืองของไทย จึงกราบบังคมทูลขอพระบรมราชานุญาตสร้าง "พระพุทธนิรโรคัน ตรายชัยวัฒน์จตุรทิศ" ขึ้นในยุคปัจจุบัน เพื่อเป็นสิริมงคลแก่พสกนิกรให้อยู่เย็นเป็นสุข ปราศจากโรคภัยพิบัติทั้งปวง
ในการนี้ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เสด็จฯ พร้อมด้วยสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยาม มกุฎราชกุมาร สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี และสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี ประกอบพิธีเททอง ณ กรมการรักษาดินแดน กรุงเทพ มหานคร เมื่อวันที่ 2 ธันวาคม 2511 และได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานแก่ตัวแทนจากทั้ง 4 จังหวัด เพื่อนำไปประดิษฐานเป็นพระพุทธรูปประจำทิศทั้งสี่ เมื่อวันที่ 27 ธันวาคม 2511
พระพุทธนิรโรคันตรายชัยวัฒน์จตุรทิศทั้ง 4 องค์ ได้ถูกอัญเชิญไปประดิษฐาน ณ จังหวัดต่างๆ ตามทิศทั้งสี่ของประเทศไทย ดังนี้
ทิศเหนือ - ศาลหลักเมืองลำปาง จังหวัดลำปาง
ทิศตะวันออก - วัดศาลาแดง จังหวัดสระบุรี (หน้าศาลากลางจังหวัด)
ทิศตะวันตก - บนยอดเขาแก่นจันทน์ จังหวัดราชบุรี
ทิศใต้ - จังหวัดพัทลุง
พระพุทธนิรโรคันตรายชัยวัฒน์จตุรทิศ เป็นพระพุทธรูปประจำภาคใต้ และปูชนียวัตถุคู่เมืองของพัทลุง ประดิษฐานอยู่ภายในศาลาจัตุรมุข บริเวณด้านหน้าระหว่างศาลากลางจังหวัด กับศาลจังหวัดพัทลุง
เป็นพระพุทธรูปหล่อสำริดปางสมาธิราบตามแบบศิลปะสุโขทัย มีพระพักตร์แจ่มใส พระเนตรเปิด พระหัตถ์ขวาทับพระหัตถ์ซ้าย พระบาทขวาทับพระบาทซ้าย หล่อด้วยสำริด ขนาดหน้าตักกว้าง 49 นิ้ว ประดิษฐานอยู่ภายในมณฑปจัตุรมุข ก่ออิฐถือปูน โครงสร้างหลังคาเป็นเครื่องไม้มุงทับด้วยกระเบื้องอย่างไทยโบราณ บานประตู หน้าต่าง และหน้าลงรักปิดทองทั้งสี่ด้าน
|
Update : 2/4/2554
|
|