|
 |
พระพุทธโคตมะ วัดพะโคะ จ.สงขลา
คอลัมน์ เดินสายไหว้พระ
'วัดราชประดิษฐาน' (วัดพะโคะ) ต.ชุมพล อ.สทิงพระ จ.สงขลา สร้างราวปี พ.ศ.500 โดยพระชินเสน ตั้งอยู่บนเนินเขาพะโคะ หรือที่เรียกกันว่าเขาพิเพชรสิงห์ หรือเขาพระพุทธ บาท ด้วยมีรอยพระพุทธบาทเหยียบไว้ ที่แท่นหินใหญ่ดังปรากฏอยู่ในปัจจุบัน
ได้ฝังวิสุงคามสีมา พ.ศ.840 พระยาธรรมรังคัล เจ้าเมืองพัทลุง (สทิงพระรานสี) เป็นศาสนูปถัมภ์สร้างถาวรวัตถุหลายอย่าง เนื่องจากเห็นความสำคัญของวัดพระราชประดิษฐาน
ครั้นต่อมา ระหว่าง พ.ศ.2091 ถึง พ.ศ.2111 พระยาดำธำรงกษัตริย์ ได้นิมนต์ พระมหาอโนมทัสสี พระณไสยมุย และพระธรรมกาวา ให้ไปเอากระบวนพระมหาธาตุเมืองลังกา และมาสร้างเจดีย์ศรีรัตนมหาธาตุ สูงหนึ่งเส้นห้าวา สร้างพระวิหารธรรมศาลา ทำอุโบสถ สร้างกำแพงสูงหกศอก ระหว่างเขตสังฆาวาสที่พักสงฆ์อาศัยคือส่วนลาดต่ำทางทิศตะวันตกของพื้นที่วัด
ส่วนที่เป็นเนินสูงราบเป็นชั้นๆ พื้นที่วัดทางทิศตะวันออกพุทธาวาส สถานที่ปลูกสร้างปูชนียวัตถุโบราณสถาน เช่น พระวิหาร พระเจดีย์ (สุวรรณมาลิกเจดีย์ศรีรัตนมหาธาตุ) อุโบสถธรรมศาลา เป็นต้น
วัดราชประดิษฐาน เป็นที่ประดิษ ฐาน 'พระพุทธโคตมะ' เป็นพระพุทธรูปโบราณปางไสยาสน์ วัสดุปูนปั้น ยาว 18 เมตร สร้างระหว่างปีพุทธศักราช 2057-2111 ศิลปกรรมสมัยอยุธยาตอนต้น
วัดแห่งนี้ได้บูรณะพระพุทธโคตมะหลายครั้ง จนกระทั่งถึงสมัยของสมเด็จพระราชมุนีสามีรามคุณูปรมาจารย์ (หลวงปู่ทวด) ได้บูรณะครั้งใหญ่
ต่อมาองค์พระได้ทรุดโทรมลงไปมาก เนื่องจากขาดการดูแล พุทธศักราช 2449-2490 เจ้าอธิการแก้ว พุทธมณี วัดดีหลวง ได้บูรณปฏิสังขรณ์ทั้งองค์รวมทั้งบรรจุพระบรมธาตุไว้ในองค์พระ
ทั้งนี้ ตามความนิยมของชาวบ้านที่มักเรียกชื่อวัดตามชื่อพระพุทธรูป ทำให้แต่เดิม เรียกชื่อ 'วัดพระโคตมะ' ครั้นต่อมา วัดพระโคตมะ ได้เรียกเพี้ยนจนเป็น 'วัดพะโคะ'
ในกาลครั้งนั้นกษัตริย์หัวเมืองพัทลุง (สทิงพระ) และคณะสงฆ์ชั้นผู้ใหญ่ทำฎีกาเข้าไปยังกรุงศรีอยุธยาขอที่กัลปนาต่อพระเจ้าอยู่หัวได้พระราชทานกัลปนา แก่วัดวาอารามต่างๆ ในเขตหัวเมืองนครศรีธรรมราช และเมืองพัทลุง ที่เป็นกัลปนาอาณาเขตของวัด ทิศเหนือ จด หัวตะลุมพุก (แหลมตะลุมพุก), ทิศใต้ จดหัวเขาแดง, ทิศตะวันออก จดอ่าวไทย, ทิศตะวันตก จดทะเลสาบสงขลา
ตั้งแต่ พ.ศ.2151 ถึง พ.ศ.2155 ในสมัยสมเด็จพระราชมุนีสามีรามคุณูปรมาจารย์ (หลวงปู่ทวด) ได้ปกครองวัดพะโคะเจริญรุ่งเรืองมาก เนื่องจากได้รับการพระราชอุปถัมภ์จากพระเจ้าอยู่หัว สละพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์ให้ทางวัดได้สร้างถาวรวัตถุขึ้นหลายอย่าง เช่น พระวิหาร พระเจดีย์ อุโบสถ ธรรมศาลา โดยเฉพาะบูรณะพระเจดีย์ศรีรัตนมหา ธาตุสูง 1 เส้น 5 วา ยอดพระเจดีย์หล่อด้วยเบญจโลหะยาว 3 วา 3 ศอก ได้ชื่อว่า "สุวรรณมาลิกเจดีย์ศรีรัตนมหา ธาตุ"
โบราณสถานเหล่านี้ ยังคงอยู่ในสภาพที่สมบูรณ์งดงามทั้งด้านศิลปะและสถาปัตยกรรม ควรค่าแก่การศึกษายิ่ง
|
Update : 2/4/2554
|
|
