ศูนย์วิจัยและบำรุงพันธุ์สัตว์ท่าพระ ได้ทำการปรับปรุงพันธุ์เป็ดเทศจารุ่นพ่อแม่พันธุ์ ที่ซื้อมาจากเกษตรกร นำมาเลี้ยง เก็บสถิติการไข่ของแม่เป็ดเป็นเวลา 1 ปี ไข่ได้ 77 ฟอง/ตัว ไข่ 1 ชุด เฉลี่ย 17 ฟอง ไข่ปีละ 4-5 ชุด ระยะเวลาห่างของการไข่แต่ละชุด เฉลี่ย 52 วัน น้ำหนักไข่เฉลี่ยฟองละ 75 กรัม ทำการเก็บลูกเป็ดเทศจากแม่พันธุ์ที่ไข่ดกไว้ทำพันธุ์เป็นเป็ดรุ่น F1 เก็บสถิติการไข่ซึ่งไข่ได้ 90 ฟอง/ตัว/ปี หลังจากนั้นได้เก็บลูกเป็ดเทศทดแทนจากพ่อแม่รุ่น F1 ที่ไข่ดก จึงได้เป็ดเทศพ่อแม่พันธุ์รุ่น F2 และได้เก็บสถิติการไข่ของแม่เป็ดเทศ F2 ไข่ได้ 98 ฟอง/ตัว/ปี และได้หาค่าเฉลี่ยการไข่ของเป็ดแล้วเก็บเป็นเป็ดทดแทน รุ่น F3 โดยคัดจากแม่เป็ดที่ไข่ดกเกินจากค่าเฉลี่ยของเป็ดรุ่น F2 เพื่อคัดเลือกเป็ดรุ่น F3 ที่โตเร็วและลักษณะดีสีดำไว้ทำพันธุ์ ปัจจุบันได้คัดเลือกเป็ดเทศที่ตัวใหญ่ โตเร็ว และไข่ดกไว้ทำพันธุ์และส่งเสิรมิให้เกษตรกรนำไปเลี้ยงขยายพันธุ์ ซึ่งเป้าหมายของการคัดเลือกพันธุ์จะคัดเลือกให้เป็ดเทศไข่ได้ 150 ฟอง/ตัว/ปี

การจัดการเป็ดเทศในระยะต่างๆ

การเลี้ยงเป็ดเล็ก ตั้งแต่แรกเกิดจนถึงอายุ 3 สัปดาห์

การฟักไข่เป็ดเทศจะใช้เวลา 35 วัน เมื่อลูกเป็ดเทศเกิดออกมา นำลูกเป็ดไปเลี้ยงที่คอกอนุบาลซึ่งเตรียมไว้  โดยทำความสะอาดคอกอนุบาล อุปกรณ์การเลี้ยง พร้อมทั้งฆ่าเชื้อโรคด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อโรคและรมควัน

บริเวณพื้นคอกควรปูด้วยแกลบหรือวัสดุรองพื้นอื่นๆ ที่สะอาดให้หนาประมาณ 2-3 นิ้ว จัดวางเครื่องกกหรือเครื่องให้ความอบอุ่น เช่น หลอดไฟให้เพียงพอเมื่อลูกเป็ดมาถึง มีแผงล้อมรอบเครื่องกกเพื่อกันไม่ได้ลูกเป็ดออกห่างเครื่องกกมากเกินไป

เตรียมที่ให้น้ำและอาหารไว้ให้พร้อมและปริมาณเพียงพอ มีน้ำสะอาดให้กิน ใส่อาหารในรางอาหารให้ลูกเป็ดกินได้สะดวก วางที่ให้น้ำและอาหารกระจายให้ทั่วบริเวณเครื่องกก

ถ้าบริเวณคอกกกลูกเป็ดมีพวกมดรบกวน ควรให้ยาฆ่ามดให้หมดก่อนนำเป็ดเข้าคอก 2 สัปดาห์ มดจะเป็นตัวทำอันตรายให้แก่ลูกเป็ด โดยกัดลูกเป็ดทำให้ลูกเป็ดตายได้

รอบๆ บริเวณคอกอนุบาลควรมีผ้าหรือกระสอบป่านตัดเย็บล้อมรอบเพื่อป้องกันลมโกรกตัวลูกเป็ด

อุณหภูมิที่เหมาะสมสำหรับลูกเป็ดในระยะ 7 วันแรกประมาณ 90-95 องศาF หลังจากนั้นลดอุณหภูมิลงประมาณ อาทิตย์ละ 5 องศาF ควรกกลูกเป็ดเป็นเวลา 3 สัปดาห์ เมื่อลูกเป็ดแข็งแรงดีแล้วก็ไม่จำเป็นต้องกกอีก อุณหภูมิที่เหมาะสมกับการกกลูกเป็ด ควรสังเกตจากปฏิกิริยาลูกเป็ดด้วย ไม่ยึดจากการอ่านปรอทอย่างเดียว ถ้าลูกเป็ดนอนสุมทับกันเป็นกลุ่ม และมีเสียงร้อง แสดงว่าอุณหภูมิต่ำเกินไป ไม่เพียงพอต้องเพิ่มความร้อนให้ แต่ถ้าลูกเป็ดกระจายอยู่นอกเครื่องกกและยืนอ้าปากหอบ กางปีก แสดงว่าร้อนเกินไป ต้องลดอุณหภูมิลง ถ้าอุณหภูมิพอเหมาะเป็ดจะนอนราบกับพื้น กระจาย อยู่ทั่วไปในกกและรอบๆ กก ในระยะ 5 วันแรกของการกก ต้องดูแลเอาใจใส่เป็นพิเศษ ลูกเป็ดอาจนอนทับสุมกันตายได้ในช่วงนี้ และในกรณีที่เป็นช่วงฤดูร้อน อากาศร้อนมาก การกกลูกเป็ดควรระวังเรื่องความร้อนที่สูงเกินไป จะเป็นสาเหตุให้ลูกเป็ดเสียน้ำมาก ทำให้ลูกเป็ดแห้งและอัตราการพิการเพิ่มมากขึ้น ถ้าในเวลากลางคืนมีอุณหภูมิสูง ควรปิดเครื่องกก หรือใช้เฉพาะกลางคืน แต่ควรปิดม่านกันลมโกรก ควรขยายแผ่นล้อมออกทุกๆ 4-5 วัน การขยายออกจะมากหรือน้อยขึ้นกับสภาพอากาศในแต่ละแห่ง การให้อาหารลูกเป็ดระหว่างกก ลูกเป็ดจะเริ่มหิวหลังจากออกไข่ 24-27 ชั่วโมง จึงควรมีน้ำที่ใหม่สะอาด และอาหารตั้งให้กินตลอดเวลา

อาหารที่ให้ลูกเป็ดในระยะ 1-3 สัปดาห์แรก ควรเป็นอาหารเม็ดเล็กๆ เพื่อลูกเป็ดจะได้กินสะดวก ควรให้อาหารบ่อยๆ วันละประมาณ 4-5 ครั้ง รางอาหาร 1 รางต่อลูกเป็ด 50 ตัว หรือลูกเป็ด 1 ตัว ต้องการความยาวขงอรางอาหาร 1 นิ้ว กระติกใส่น้ำควรทำความสะอาดทุกวันๆ ละอย่างน้อย 2 ครั้ง น้ำต้องสะอาดปราศจากเชื้อโรค กระติกน้ำ 1 ใบ สามารถให้ลูกเป็ดกินได้ 50 ตัว

ในกรณีที่ระยะทางขนส่งลูกเป็ดจากโรงฟักไกลนั้น เมื่อถึงคอกอนุบาลแล้วควรให้ลูกเป็ดได้กินน้ำที่มีวิตามินผสมอยู่เป็นเวลา 2 วัน เพื่อให้ลูกเป็ดแข็งแรงและคลายเครียด ทำให้กินอาหารได้ดี และโตเร็ว

 

การเลี้ยงเป็ดเทศรุ่น อายุ 4-12 สัปดาห์

เป็ดอายุ 4-12 สัปดาห์ เป็นช่วงอายุที่มีการเจริญเติบโตสูงมาก หลังจากระยะนี้ไปแล้วการเจริญเติบโตจะเริ่มลดลง ดังนั้น ในช่วงนี้จึงควรเอาใจใส่เป็นพิเศษ

โรงเรือนสำหรับเลี้ยงควรเป็นโรงเรือนที่แห้งสะอาด ปราศจากเชื้อโรค สามารถป้องกันแดดและฝนได้ดี พื้นโรงเรือนควรสะอาดไม่สกปรก ไม่มีน้ำขัง ที่ให้น้ำควรตั้งอยู่บนพื้นสแลทที่สามารถระบายน้ำที่หกจากเป็ดเทศกิน ไม่ทำให้พื้นแฉะ

รางอาหารควรวางห่างจากรางน้ำ ควรมีผัก หญ้าสด หรือผักตบชวาให้เป็ดเทศกินจะช่วยลดต้นทุนในการผลิตอาหาร ควรมีโปรตีน 16% มีน้ำสะอาดให้กินตลอดเวลา เพราะเป็ดระยะนี้ต้องการน้ำมาก

ถ้าเลี้ยงเพื่อจำหน่ายเป็นเป็ดเนื้อ ควรจำหน่ายเป็ดเทศช่วงอายุ 10-12 สัปดาห์ เพราะเป็นช่วงที่เจริญเติบโตดีมาก และหน้าเป็ดเทศยังเป็นปกติธรรมดา แต่ถ้าเลี้ยงต่อไปจนถึงอายุ 16 สัปดาห์ หน้าเป็ดจะเริ่มมีคิ้วสันนูนและสีแดง ซึ่งเป็นลักษณะประจำพันธุ์ของเป็ดเทศ การนำไปจำหน่ายจะทำให้ตลาดไม่ยอมรับ เพราะผู้บริโภคยังรังเกียจอยู่ และการเจริญเติบโตหลังจากอายุ 12 สัปดาห์ไปแล้วเริ่มลดลง

การเลี้ยงเป็ดเทศหนุ่มสาว อายุ 13-24 สัปดาห์

เป็ดจะกินอาหารมากขึ้น การเจริญเติบโตลดลง สิ้นเปลืองอาหาร แต่ว่าเป็ดเทศขนาดนี้ ขนยังมีการเจริญเติบโตสูง ดังนั้นในช่วงนี้ จึงเลี้ยงเพื่อเอาขนมากกว่าเนื้อ

ให้อาหารให้เพียงพอสำหรับรักษาขนาดและน้ำหนักที่ได้มาตั้งแต่ช่วงแรก และให้มีน้ำหนักเพิ่มขึ้นเล็กน้อย อาหารมีโปรตีน 14% ตัดหญ้าสด ผักสด หรือผักตบชวาให้กินเพื่อช่วยลดต้นทุนการผลิต

มีน้ำสะอาด ปราศจากเชื้อโรคให้กินตลอดเวลา

การเลี้ยงเป็ดเทศพ่อแม่พันธุ์

เป็ดเทศจะเริ่มไข่เมื่ออายุ 28 สัปดาห์ (7 เดือน) ช่วงนี้จึงต้องเอาใจใส่พ่อแม่พันธุ์ โดยเฉพาะการให้อาหาร วันหนึ่งควรให้อาหาร 2 ครั้ง เช้าและเย็น เพื่อให้เป็ดได้กินอาหรและสามารถใช้ประโยชน์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ปริมาณอาหารให้แม่พันธุ์ 130-150 กรัม/ตัว/วัน พ่อพันธุ์ 200-250 กรัม/ตัว/วัน ปริมาณอาหารที่ให้กินขึ้นอยู่กับสภาพของเป็ด ถ้าแม่พันธุ์อยู่ในช่วงกำลังไข่จะต้องการอาหารมาก แต่เมื่อไข่แล้วปริมาณความต้องการจะลดลง

ในปีหนึ่งๆ จะไข่ประมาณ 4-5 ชุด ชุดหนึ่ง 12-50 ฟอง เป็ดเทศสามารถไข่ได้ 2 ปี ให้ปริมาณได้ใกล้เคียงกับปีแรก แม่เป็ดชอบไข่ในที่มืดสงบ ไม่ชอบให้เป็ดตัวอื่นมารบกวนรังไข่ของมัน

ดังนั้นในคอกเป็ดพันธุ์ควรจะมีรังไข่บุด้วยฟางหรือวัสดุแห้งๆ เช่น แกลบรองพื้น จัดไว้ในมุมมืดของคอก หรือไม่ก็ไใช้ฝาไม้กระดานวางพิงฝาด้านข้างของคอกเพื่ออำพรางแสง แล้วจึงวางรังไข่ไว้ใต้กระดานประมาณ 1 อันต่อแม่เป็ด 2-3 ตัว จะช่วยให้เป็ดได้ไข่ดีและไม่แย่งรังกันไข่

ควรมีผัก หญ้าสด หรือผักตบชวาให้กินด้วย จะช่วยลดต้นทุนและประหยัดอาหาร มีน้ำสะอาดปราศจากเชื้อโรคให้กินตลอดเวลา อาหารที่ให้มีโปรตีน 15-18%

ลักษณะของเป็ดที่ให้ไข่ จะมีขนสีดำเป็นมัน หน้าแดง ร้อง ไข่ และสภาพขนที่คอจะเริ่มรัดและเล็ก