นอนที่บ้านพักอุทยานแห่งชาติลำคลองงู  ๑ คืน รุ่งขึ้นเดินทางต่อ โดยกลับมาออกถนนสายที่มาจากทองผาภูมิ เลี้ยวขวาไปทางอำเภอสังขละบุรี จะผ่านน้ำตกเกริงกระเวีย ที่ กม. ๓๒.๗๒๕  เป็นน้ำตกที่จะเป็นน้ำไหลในฤดูแล้งและต้นฝน หากกลางฤดูฝนอย่างนี้จะสวยมาก อยู่ติดถนนเลยทีเดียว จอดริมถนนเดินไปไม่กี่ก้าว ก็ได้ชมน้ำตกเกริงกระเวียแล้ว ผมถ่ายภาพมาเป็นน้ำไหล เพราะไปต้นฝนน้ำยังไม่แรง และสมัยที่พระอลัชชีองค์หนึ่งมีสำนักอยู่แถว ๆ น้ำตกนี่ ผู้คนจะพากันมาเต็มไปหมด จอดรถกันยาวเหยียดเลยทีเดียว ฝั่งตรงข้ามกับน้ำตกก็กลายเป็นแหล่งอาหารไปแล้ว ที่น่าซื้อ น่ากิน คือ ไส้อั่วสมุนไพร จะซื้อติดไปเป็นมื้อเที่ยง หรืออาฆาตเอาไว้ซื้อตอนกลับมาก็ดีทั้งนั้น
            จากน้ำตกเกริงกระเวีย วิ่งต่อไป
            กิโลเมตร ๓๙.๕ อุทยานแห่งชาติเขาแหลม
            กม. ๔๐  จุดชมวิวชมพระอาทิตย์ตกดิน  ระยะทางจากทองผาภูมิถึงอำเภอสังขละบุรี ตามเส้นทางถนน ๓๒๓ ระยะทางประมาณ ๗๘ กิโลเมตร (ใช้คำว่าประมาณ เพราะบางป้ายยกไว้ ๗๔ กิโลเมตร)  ก่อนถึงตัวอำเภอทองผาภูมิ จะมีทางแยกขวาไปยังบ้านพระเจดีย์สามองค์ ขอเล่าถึงเรื่องในอดีตที่มาเกี่ยวข้องกับตัวผมเอาไว้ด้วย เพราะเดี๋ยวนี้ชาวเจดีย์สามองค์รุ่นใหม่ คงลืมกันไปหมดแล้ว
            เมื่อ พ.ศ.๒๕๓๑  แผ่นดินตรงด่านเจดีย์สามองค์นั้น เหมือนเรากำหมัดแล้วยื่นนิ้วกลางออกไป หมัดที่กำคือ แผ่นดินไทย นิ้วที่ชี้ออกไปคือ แผ่นดินไทย แต่รอบนิ้วชี้คือ แผ่นดินพม่า และเวลานั้นทางด้านหนึ่งของนิ้วอยู่ในอิทธิพลของกะเหรี่ยง อีกด้านหนึ่งอยู่ในอิทธิพลของมอญ วันดี คืนดี กะเหรี่ยงกับมอญก็ตีกัน รบกันแหลกเลยทีเดียว จะบุกอ้อมปลายนิ้วชี้ไปรบกันไม่ทันใจ ก็เลยยกพลผ่านนิ้วที่ชี้ คือ ผ่านแผ่นดินไทยไปรบกัน เขาเว้นไว้จุดเดียวที่ไม่ให้เสียหายคือ "วัด"  ซึ่งวัดนี้เป็นสาขาของวัดวังวิเวการาม ของหลวงพ่ออุตตมะ ซึ่งพุทธศาสนิกชนทุกเผ่าล้วนแต่นับถือท่าน โดยเฉพาะมอญ วัดนี้ปลูกศาลาการเปรียญเสาคล่อมสองประเทศ คือ อยู่ใน ๒ แผ่นดิน พม่า - ไทย
            ผลการรบกันมอญพัง กะเหรี่ยงพ่าย ไทยแย่ บ้านช่องย่านนิ้วกลางของไทยพังบรรลัยหมด มาเกี่ยวข้องกับผม ตอนที่ผมยังเป็นรองผู้อำนวยการคณะกรรมการพัฒนาระบบการต่อสู้เบ็ดเสร็จ ซึ่งเป็นระบบที่เกิดจากการรวมเอายุทธศาสตร์ การต่อสู้เบ็ดเสร็จกับยุทธศาสตร์การพัฒนา โดยมี พล.อ.พิจิตร กุลละวนิชย์ เป็นผู้อำนวยการโดยตำแหน่ง (ตำแหน่งหลักคือ ผู้ช่วย ผู้บัญชาการทหารบก เมื่อปี พ.ศ.๒๕๓๒) และงานหนึ่งของเราคือ งานตามแนวชายแดน เมื่อเกิดเหตุการณ์ขึ้นที่บ้านเจดีย์สามองค์ จึงลัดคิวจากงานที่กำลังทำทางภาคอีสาน ไปตรวจทางบ้านเจดีย์สามองค์ก่อน ที่ต้องช่วยเหลือเร่งด่วนคือ
            การเบิกยาของสถานีอนามัยเล็ก ๆ ของพระเจดีย์สามองค์ ซึ่งอนามัยแห่งนี้ต้องรักษาคนเจ็บ ๓ ชาติ คือ ชาติไทยที่เป็นงานหลักแต่พอเขาปะทะกัน มอญก็แบกคนเจ็บมาทิ้งไว้ให้ กะเหรี่ยงเจ็บเพราะรบกับมอญ ก็แบกมาทิ้งไว้ให้ สถานีอนามัยนั้นเบิกยาผ่านโรงพยาบาลที่อำเภอสังขละบุรี ซึ่งเขาก็ให้ไม่มากนัก จึงทำเรื่องให้ขอเบิกตรงจากกระทรวงสาธารณสุข เพื่อให้เพียงพอกับคนเจ็บ ๓ ชาติ ได้รับการอนุมัติส่งยาให้แต่คงมีโรงพยาบาลเป็นทางผ่าน ปัจจุบันไม่ทราบว่าอย่างไร ไม่มีแพทย์ประจำอนามัย มีแต่พยาบาลรักษาทุกโรค
            ไฟฟ้าบ้านพระเจดีย์สามองค์ ไม่มีไฟฟ้าใช้ อยากได้ไฟฟ้า ผมก็ประสานให้ โชคดีที่รองผู้ว่าการไฟฟ้าผ่ายผลิต ท่านเป็นอดีตอาจารย์สอนวิชาไฟฟ้าโรงเรียนนายร้อย ไม่ได้สอนผม อาจารย์สอนหลังผม และผู้ว่า ฯ ก็เป็นนักเรียนอำนวยศิลป์ รุ่นลมหวน จึงขอไฟฟ้าเข้าบ้านพระเจดีย์สามองค์ได้ โดยไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายตามธรรมเนียม คือ ไฟฟ้าออก ๗๐% ผู้ใช้ออก ๓๐% ปล่อยกระแสไฟฟ้าเข้าบ้านพระเจดีย์ ๓ องค์ เมื่อวันที่ ๑๔ มิถุนายน ๒๕๓๒ ชาวบ้านพระเจดีย์ยกป้ายมีชื่อผม และผู้ว่าการไฟฟ้าไว้เลย ไปคราวนี้ป้ายหายไปแล้ว และปัญหาไฟฟ้าเข้าวัดสาขาหลวงพ่ออุตตมะ ที่เสาศาลาการเปรียญอยู่สองประเทศ ก็ขอร้องกันเป็นพิเศษ ให้ใช้ไฟฟ้าเข้าวัดได้ คงลืมกันหมดแล้ว วันปล่อยกระแสไฟ หลวงพ่ออุตตมะมาเป็นประธานฝ่ายสงฆ์
            โทรศัพท์ เวลานั้นคมนาคมกำลังเริ่มกระจายตู้โทรศัพท์สาธารณะออกไปตามชนบท ได้ขอให้ลัดคิว ด้านอื่นมาที่เจดีย์สามองค์ก่อน ๑ สาย ตั้งตู้ไว้วที่บ้านผู้ใหญ่บ้านก่อน ไปรษณียังไม่มี ใช้วิธีเดียวกัน ขอลัดคิวมาตั้งไว้ที่บ้านผู้ใหญ่บ้าน
            ถนนจากสังขละบุรี ๑๘ กิโลเมตร ไม่ได้ราดยางแม้แต่เมตรเดียว รองบประมาณมาหลายปีแล้ว ได้ประสานขอให้ โดยพากหัวหน้ากองทางหลวงชนบท (ยังไม่ตั้งเป็นกรม ฯ)  ไปตรวจสภาพด้วยกันแค่ ๒ ปี ได้ถนนราดยางประมาณ ๑๗ กิโลเมตร อีก ๑ กิโลเมตร ยันชายแดนเป็นถนนคอนกรีต ๔ เลน
            ทำไมทหารเข้าไปเกี่ยวข้องก่อนหน่วยงานราชการปกติ เพราะงานชายแดนเรามีหน้าที่ หากทหารช่วยประสานแล้วจะเร็ว วิธีการที่ผมทำเวลาไปตรวจงานแบบนี้ ผมไม่ได้ไปเฉพาะทหาร สำนักงาน ฯ ของนายตลอดกาลของผม จะเชิญหน่วยราชการที่เกี่ยวข้องไปด้วย ซึ่งจะไปกันทีละหลายหน่วยงาน แม้แต่การท่องเที่ยวก็เชิญไป คนที่ไปด้วยก็ผู้ใหญ่ทั้งนั้น เพราะฝ่ายทหารยศของผมตอนนั้นก็เป็น พลโท บางทีนายของผมก็ไปด้วย ฝ่ายพลเรือนจึงส่งอธิบดี หรือ รอง หรืออย่างน้อยก็ผู้อำนวยการกองไป จึงตัดสินใจได้
            ทำไมสำเร็จ คือ การช่วยพิจารณาว่า ควรสร้างเขื่อนน้ำโจนผลิตกระแสไฟฟ้า ทางการไฟฟ้าฝ่ายผลิต ให้ร่วมพิจารณา ซึ่งฝ่ายเราเห็นด้วย ผมเขียนเหตุผลไปปึกโต แต่จบด้วยการถูกประท้วง โดยขบวนการประท้วงที่ไม่เคยเห็นบริเวณที่เขาจะสร้างเขื่อนน้ำโจน แต่ผมได้เห็น ได้ไป มันกลายเป็นทุ่งโล่งไปหมดแล้ว เสียดายหากสร้างได้เหมือนอ่างเดียวใช้ได้ ๓ ครั้งจากเขื่อนน้ำโจนผลิตกระแสไฟฟ้าใช้ประโยชน์ทางเกษตรเสียครั้งหนึ่ง แล้วน้ำนั้นจะไหลลงสู่เขื่อนศรีนครินทร์ผลิตกระแสไฟฟ้าได้ดี และก็ไหลมารวมกับแควน้อย มายังเขื่อนแม่กลองผลิตได้อีก
            อีกเรื่องที่ทำไม่สำเร็จหากเผลอเล่าไปแล้วก็อภัย เพราะอยากให้สร้างเหลือเกิน คือถนนสายจากสังขละบุรีไปเชื่อมกับถนนสาย ๑๐๙๐ ที่มาจากอุ้มผาง สร้างสำเร็จเราเดินทางได้รอบประเทศไทย โดยไม่ซ้ำเส้นทางระยะทางจากสังขละบุรีถึงอุ้มผาง ๑๐๒ กิโลเมตร ข้ามลำน้ำทำสะพานประมาณ ๒๒ แห่ง ถ้าทำเดี๋ยวนี้ก็ไม่ถึงแล้ว เพราะถนนจากอุ้มผางเริ่มสร้างเข้ามาบ้างแล้ว
            บ้านพระเจดีย์สามองค์ เขตสิ้นสุดชายแดนไทยด้านตะวันตก ตั้งอยู่ชายแดนไทย - พม่า ที่ตำบลหนองอู อดีตสถานีรถไฟสุดท้ายของทางรถไฟสายมรณะ ที่สร้างจากหนองปลาดุก กาญจนบุรี เพื่อไปยังมะระแหม่ง ระยะทาง ๔๐๐ กิโลเมตร ญี่ปุ่นใช้ความโหดสร้างเสร็จในปีเดียว เพื่อผลทางยุทธศาสตร์ สถานีสุดท้ายในแดนพม่าคือสถานีจันการายา จากอุทยานแห่งชาติเขาแหลมจะผ่านจุดท่องเที่ยวหลายจุดเช่น ผ่านมาตั้แต่น้ำตกเกริงกระเวีย น้ำตกไดช่องถ่อง น้ำตกตะเคียนทอง ถ้ำแก้วสวรรค์บันดาล น้ำตกกระเต็งเจ็ง ฯ
            ช่องด่านพระเจนดีย์สามองค์  เป็นลักษณะของช่องเขาธรรมชาติ เกิดจากพื้นที่ว่างระหว่างจุดบรรจบของปลายทิวเขาถนนธงชัย กับตอนต้นของทิวเขาตะนาวศรี เป็นช่องทางเดินเท้าระหว่างไทย - พม่า และเส้นทางเดินทัพของพม่า เข้ามาหลายครั้ง แต่ทุกครั้งที่พม่าเดินทัพเข้ามาทางด่านเจดีย์สามองค์ จะตีกรุงศรีอยุธยา หรือกรุงรัตนโกสินทร์ไม่ได้ ที่ตีได้คราวกรุงแตกครั้งที่ ๒ ทัพพม่าเข้ามาจากทางเหนือคือทัพมังมหานรธา และอีกทัพคือทัพของเนเมียวสีหบดี ที่เข้ามาทางด่านพระเจดีย์สามองค์ เส้นทางนี้เป็นเส้นทางสำคัญนอกจากเส้นทางเดินทัพแล้ว มอญก็อพยพเข้ามาพึ่งพระบรมโพธิสมภารตามเส้นทางนี้
            พระเจดีย์สามองค์  เป็นเจดีย์แบบมอญทรงกลมป้าน ตั้งอยู่บนฐานสี่เหลี่ยม เดิมเรียกว่าหินสามกอง ไม่มีหลักฐานว่าสร้างมาตั้งแต่เมื่อใด มามีหลักฐานเมื่อ พ.ศ.๒๔๓๒ พระศรีสุวรรณคีรี เจ้าเมืองสังขละบุรี และเนียงจอ ชาวกะเหรี่ยงในเขตพม่า พร้อมทั้งประชาชนทั้งสองฝ่ายช่วยกันสร้างขึ้น โดยคงรูปแบบเดิมเอาไว้
            ที่พระเจดีย์สามองค์นี้ มีตลาดชายแดนขายของที่ระลึก เป็นสินค้ามาจากพม่าและจีน ที่ราคาถูกคือเฟอร์นิเจอร์ไม้แดง ไม้ชิงชัน ถูกและสวยมาก แต่จะเอากลับมากรุงเทพ ฯ ไม่ทราบว่าจะโดนด่านตรวจเล่นงานเอาหรือเปล่า นอกจากนี้มีตุ๊กตาไม้ พลอย เครื่องแก้ว ผ้าทอ พรม ผ้าถุง ผ้าไหม ฯลฯ สินค้าอื่น ๆ จะแพงกว่าตลาดแม่สาย หรือจะข้ามไปตลาดพม่าสินค้าอาจจะถูกลงมาอีกหน่อย แต่แบกเอากลับมาระวังภาษีให้ดี ๆ ก็แล้วกัน ดีไม่ดีโดนทั้งฝั่งไทยและฝั่งพม่า อยากข้ามไปเที่ยว ก็อย่าไปซื้ออะไรกลับมาเป็นดีที่สุด ที่น่าซื้ออีกอย่างอยู่ฝั่งไทยคือกล้วยไม้ ที่มอญ พม่า เอามาขาย เขาตั้งแผงไว้ในแดนพม่า แต่หน้าแผงหันมาทางฝั่งไทยเรา เดินก้าวข้ามไปซื้อได้ หากข้ามไปพม่าและเอารถข้ามไปเสียค่าผ่านแดนสองฝ่าย รถคันละ ๕๐ บาท คนไม่เสีย แต่ฝั่งพม่ารถไม่เสีย คน คนละ ๒๕ บาท และข้ามไปได้ตั้งแต่เวลา ๐๖.๐๐ - ๑๘.๐๐ น. ใกล้ ๑๗.๐๐ ดูนาฬิกาดี ๆ  เวลาพม่าเร็วกว่าไทย ดูเหมือนจะ ๓๐ นาที เอารถข้ามไปแล้วน่าไปเที่ยวคือวัดเสาร้อยต้น จากชายแดนไปอีก ๓.๕ กม.เป็นวัดมอญ หลวงพ่ออุตตมะท่านสร้าง