"บวชภิกษุณี" ในวันที่...หญิงเข้าถึงธรรมเช่นชาย

ช่วงนี้แม้การเมืองบ้านเราจะดูร้อนๆ ขณะเดียวกันอีกมุมหนึ่งที่สงบเย็นใน วัตรทรงธรรมกัลยาณี ภิกษุณีอาราม ต.พระประโทน อ.เมือง จ.นครปฐม ซึ่งมี ภิกษุณีธัมมนันทา หรือที่ลูกศิษย์เรียก “หลวงแม่” เป็นเจ้าอาวาส กำลังจะมีข่าวดีข่าวใหญ่ให้ประเทศเรา ช่วงนี้บรรยากาศภายในวัดยังคงสงบเย็นและเรียบง่ายตามปกติ หากใครไม่ใช่ขาประจำของวัตรก็อาจจะยังไม่ทราบว่า วันที่ ๗ มิถุนายน นี้ สามเณรี ธัมมวัณณา, ธัมมปณีตา และ ธัมมวิริยา จะเดินทางไปประเทศศรีลังกา เพื่อรับการอุปสมบทเป็นพระภิกษุณี นิกายเถรวาท ซึ่งมี ภิกษุณีสุโพธา หรือ "หลวงพี่ป๊อป" เป็นภิษุณีพี่เลี้ยงในการเดินทาง

  การอุปสมบทครั้งนี้ จะมีขึ้นในวันที่ ๒๔ มิถุนายน ๒๕๕๔ โดยคณะพระภิกษุและพระภิกษุณีสงฆ์แห่งประเทศศรีลังกา สายสยามวงศ์ หลังจากรับการบวชที่ประเทศศรีลังกาแล้ว ในวันที่ ๒๘ มิถุนายน ทั้งสามรูปจะได้เดินทางกลับมาศึกษาพระธรรมวินัยต่อที่วัตรทรงธรรมกัลยาณี อ.เมือง จ.นครปฐม เมื่อผู้หญิงโกนหัวออกบวชคำถามที่นักบวชผู้หญิงมักจะโดนถามอยู่บ่อยๆ ก็คือ “ทำไมถึงบวช?”

 สามเณรีธัมมวัณณา หรือที่ชาววัตรเรียกกันติดปากว่า หลวงพี่โอ่ง ผู้ที่จะคอยอยู่ด้านหน้าวัตรเพื่ออำนวยความสะดวกให้แก่ผู้มาเที่ยวชมวัตรเสมอ ปีนี้ท่านอายุ ๓๔ปี อดีตผู้สื่อข่าวหนังสือพิมพ์ดอกเบี้ยธุรกิจ การศึกษาระดับปริญญาตรี นิเทศศาสตร์ มหาวิทยาลัยสยาม ท่านเป็นคนกรุงเทพฯ ที่ทำงานหนัก จนกระทั่งเจ็บไข้ได้ป่วยทั้งกายและใจ ท่านศึกษาธรรมมาตั้งแต่สมัยเป็นฆราวาส บอกว่า “อ่านหนังสือธรรมะตั้งเยอะ  แต่เมื่อทุกข์เกิดขึ้น กลับออกจากทุกข์ไม่ได้” ท่านจึงรู้ตัวว่าตนเองยังปฏิบัติไม่เป็นผล  ท่านตั้งคำถามกับตัวเองว่า “ถ้าจะต้องตายภายใน ๗ วัน เราจะทำอะไร” คำตอบที่ผุดเกิดขึ้นในใจคือ จะเข้าวัดปฏิบัติธรรม

 ดังนั้นท่านจึงเริ่มมองหาครูบาอาจารย์ที่เป็นผู้หญิง วัตรทรงธรรมกัลยาณีภิกษุณีอาราม อ.เมือง จ.นครปฐม จึงเป็นที่ที่ท่านเลือก เมื่อต้นปี ๒๕๔๘ ด้วยวัยเพียง ๒๙ ปี การตระหนักว่าเพศฆราวาสไม่อาจยกระดับจิตวิญญาณได้อย่างเพศนักบวช หลวงพี่โอ่งจึงออกจากเรือนมาอยู่วัตร เป็น “เด็กวัตร” ที่วัตรทรงธรรม ภายใต้การอบรมของหลวงแม่ หนึ่งเดือนต่อมา หลวงแม่ให้หลวงพี่โอ่งสมาทานศีล ๘ เป็นอนาคาริกา ผู้ออกจากเรือนอย่างเต็มตัว และได้บรรพชาเป็นสามเณรีในปลายปีเดียวกันนั้นเอง

 ในขณะที่ สามเณรี ธัมมปณีตา พื้นเพเป็นคนที่ราบลุ่มปากแม่น้ำเจ้าพระยา จ.สมุทรปราการ แม้อายุจะ ๕๙ ปี เข้าข่ายวัยเกษียณ แต่ร่างกายยังแข็งแรงเป็นกำลังของวัตรได้อย่างดี การศึกษาแม้เพียงแค่ชั้นประถม ๔ แต่ด้วยประสบการณ์ชีวิตแม่ม่ายที่เลี้ยงลูกสองคนมา ประกอบหัวใจที่ใฝ่ธรรม ท่านจึงมักมีคติธรรมดีๆ ให้ญาติโยมที่มาปรับทุกข์ด้วยเสมอๆ

 ท่านมีลูกสองคน ลูกชายเป็นศิลปิน ยังไม่สนจะบวชเอง แต่ก็อนุโมทนากับการบวชของแม่และน้องสาวเสมอ ส่วนลูกสาวเป็นอดีตวิศวกร ที่ทิ้งทางโลกมาบวชเป็นพระภิกษุณี คือ หลวงพี่ป๊อป ซึ่ง นสพ.คม ชัด ลึก ได้เคยเสนอเรื่องของท่านมาแล้ว

 ช่วงที่ลูกเรียนจบ ทำงานมีเงินเดือน ช่วงนั้นสามเณรีธัมมปณีตากล่าวว่า มีความสุขแบบทางโลกมากที่สุด  อยากได้อะไรก็ได้ทุกอย่าง ทำข้าวต้มมัดเป็นงานอดิเรกแก้เหงา เสาร์-อาทิตย์ไปออกกำลังกายที่สวนหลวง ร.๙ ความสุขเหล่านี้ไม่ได้ปิดบังดวงตาที่สามารถเห็นโทษภัยแห่งความไม่เที่ยงในวัฏสงสารได้เลย

 เมื่ออยู่กับหลวงแม่ได้สามเดือน หลวงแม่เห็นว่ามีความประพฤติที่ดี มีมารยาทที่เรียบร้อย และมีใจให้พระศาสนาเต็มร้อย หลวงแม่จึงบรรพชาให้เป็นสามเณรีในปี ๒๕๕๒ รุ่น “๓โหล” ท่านชอบพูดเล่นกับเพื่อนๆ ว่า “สงสัยจะเกาะชายผ้าเหลืองลูกชายไม่ได้ แต่ไม่เป็นไร เพราะลูกสาวจูงมือเข้าวัดอยู่เรื่อยๆ” แต่วันนี้ท่านไม่จำเป็นต้องเกาะชายผ้าเหลืองลูกหรือใครๆ อีกแล้ว

 สามเณรีธัมมวิริยา หรือที่ชาววัตรเรียกท่านว่า “หลวงพี่หวาน” อายุ ๕๕ ปี ชาวสุพรรณบุรี อดีตช่างตัดเสื้อ มีลูกสามคน โตมีการมีงานทำหมดแล้ว แม่จึงมีโอกาสทำตามหัวใจใฝ่ธรรมะ ออกมาบวชได้อย่างไม่มีกังวล

 หลวงพี่หวานรู้จักวัตรทรงธรรมครั้งแรกเมื่อ ๔๕ ปีก่อน เพราะความเป็นลูกกำพร้า  ลุงจึงนำมาฝากให้หลวงย่า พระภิกษุณีวรมัย กบิลสิงห์ เลี้ยงดูตั้งแต่สิบขวบ เมื่อโตพอจะดูแลตัวเองได้ ออกจากวัตรไปผจญโลกกว้าง เห็นชีวิตโลก เห็นคนไม่จริงใจ เห็นการเอารัดเอาเปรียบกันของผู้คน ก็เบื่อหน่ายและหันหน้าเข้าหาทางธรรม ปี ๒๕๕๒ จึงกลับเข้ามาที่วัตรทรงธรรมฯอีกครั้ง และเริ่มต้นชีวิตบวชด้วยการเป็นพุทธสาวิกา หรือ “เด็กวัตร”

 สามเณรีทั้งสามรูปนี้ล้วนเหมือนกันตรงที่ เริ่มต้นด้วยการมาเป็นโยมอยู่วัตร เป็นเพียงละทิ้งโลกมาอาศัยการเลี้ยงชีวิตเยี่ยงนักบวช ท่านทั้งสามไม่ได้ตั้งเป้าว่าจะเป็นพระภิกษุณีหรือสามเณรีไว้ตั้งแต่เริ่มต้น แต่เมื่อหลวงแม่ซึ่งเป็นครูบาอาจารย์พิจารณาว่าเหมาะควร หลวงแม่ก็จัดการบวชที่ถูกต้องให้ตามพระธรรมวินัย ซึ่งแนวทางแบบนี้น่าจะเป็นการดีในการควบคุมคุณภาพของพระภิกษุณีสงฆ์

เริ่มที่ "หลวงแม่"
 พ.ศ.๒๕๔๑ ภิกษุสงฆ์ศรีลังกาเริ่มทำพิธีอุปสมบทภิกษุณีตามพระวินัยฝ่ายเถรวาท  ให้แก่ผู้หญิงชาวพุทธทั่วโลกในประเทศสหรัฐอเมริกา อินเดีย และศรีลังกา โดยการร่วมมือของภิกษุและภิกษุณีมหายาน ส่งผลให้จำนวนภิกษุณีสามเณรีในระดับโลกนั้น เพิ่มขึ้นในทุกๆ ประเทศ ประเทศที่มีภิกษุณีมากที่สุด คือ เกาหลี มีประมาณ ๘,๐๐๐ รูป ไต้หวัน มีประมาณ ๖,๐๐๐ รูป ศรีลังกา ประมาณ ๗๐๐ รูป นอกจากนี้ยังมีอีกหลายประเทศพยายามให้มีการบวช

 อย่างไรก็ตาม ตั้งแต่ ดร.ฉัตรสุมาลย์ กบิลสิงห์ ได้รับการบรรพชาเป็นสามเณรีในประเทศศรีลังกา เมื่อ พ.ศ.๒๕๔๔ และได้อุปสมบทใน พ.ศ.๒๕๔๖ ในประเทศศรีลังกา ได้รับฉายาว่า ภิกษุณีธัมมนันทา หรือที่ลูกศิษย์เรียก “หลวงแม่” การอุปสมบทครั้งนี้เป็นปรากฏการณ์ครั้งแรกของการอุปสมบทภิกษุณีชาวไทยในฝ่ายเถรวาท เป็นการเปิดประตูให้เห็นภาพอีกภาพหนึ่งของความเป็นไปได้ ในการดำเนินชีวิตทางธรรมของลูกผู้หญิง หลังจากนั้นผู้หญิงไทยหลายๆ คนออกไปที่ศรีลังกา เพื่อจะได้รักษาพระวินัยของภิกษุณี

 ปัจจุบันนี้มีภิกษุณีที่บวชจากศรีลังกาและกลับมาปฏิบัติธรรมอยู่ที่แผ่นดินไทย เมื่อถามถึงกระแสการตอบรับสามเณรีและภิกษุณีนั้น หลวงแม่บอกว่า ไม่เฉพาะที่วัตรทรงธรรมเท่านั้น สำนักอื่นๆ ที่มีภิกษุณีและสามเณรีมีกระแสตอบรับของสังคมที่ดีขึ้นเพิ่มขึ้น ไม่ว่าวัตรจะจัดกิจกรรมอะไรก็จะมีผู้คนมาร่วมกันเป็นจำนวนมากขึ้นทุกกิจกรรม มีไม่ว่าเราจะทำอะไรก็จะมีกองหนุนเข้ามา และในปีหน้าที่วัตรจะส่งสามณรีที่บวชครบ ๒ ปี ไปบวชเป็นภิกษุณีที่ศรีลังกา หรืออาจจะนิมนต์ภิกษุณีจากศรีลังกามาเป็นอุปัชฌาย์บวชภิกษุณีที่วัตรก็อาจเป็นไปได้ นอกจากนี้แล้วจะมีการประชุมภิกษุณีจากทุกประเทศทั่วโลกที่ประเทศไทยด้วย

 "อ่านหนังสือธรรมะตั้งเยอะ แต่เมื่อทุกข์เกิดขึ้น กลับออกจากทุกข์ไม่ได้ ถ้าจะต้องตายภายใน ๗ วัน เราจะทำอะไร” คำตอบที่ผุดเกิดขึ้นในใจคือ จะเข้าวัดปฏิบัติธรรม"

เรื่อง / ภาพไตรเทพ ไกรงู