|
 |
สารานุกรมไทยฉบับย่อ/98
๓๖๙๑. ผีเสื้อยักษ์ - แมลง เป็นแมลงชนิดหนึ่งที่อยู่ในประเภทของผีเสื้อที่ใหญ่ที่สุดในโลก เมื่อกางปีกจะมีขนาดยาว ๒๑ - ๒๕ ซม.
แม่ผีเสื้อยักษ์วางไข่ใบเดียวเป็นกลุ่มตามใบพืชที่เป็นอาหาร ไข่เหล่านี้จะฟักเป็นตัวหนอนภายในเวลา ๕ - ๘ วัน เมื่อโตเต็มที่จะมีขนาดยาว ๑๒ ซม. เป็นตัวหนอนอยู่หนึ่งเดือน ก็จะเข้าดักแด้เป็นเวลาประมาณ ๓ - ๔ สัปดาห์ก่อนที่จะออกมาเป็นผีเสื้อต่อไป
รังไหมที่ผีเสื้อยักษ์ถักขึ้นเพื่อหุ้มตัวเวลาเข้าดักแด้นั้น ชาวบ้านนิยมนำมาปั่นเป็นเส้นเชือกสำหรับใช้ตกปลา เพราะป็นเส้นไหมที่เหนียวมาก ๑๙/ ๑๒๒๙๓
๓๖๙๒. ผีเสื้อสมุทร มักเป็นนางยักษ์อยู่ในมหาสมุทร ตามที่ปรากฏอยู่ในวรรณคดี เช่น ในเรื่องรามเกียรติ์ นางผีเสื้อสมุทรได้รับแต่งตั้งให้เป็นผู้รักษาด่านหลังมหาสมุทรและถูกหนุมานฆ่าตาย เมื่อคราวหนุมานไปสืบหานางสีดา ในเรื่องพระอภัยมณี นางผีเสื้อสมุทรอยู่ในถ้ำใต้น้ำบริเวณน่านน้ำอโนมาน ได้พบพระอภัย ฯ ก็หลงรัก จึงเข้าอุ้มพาพระอภัย ฯ พาไปยังถ้ำของนาง ได้พระอภัย ฯ เป็นสวามี และมีโอรสชื่อ สินสมุทร ๑๙/ ๑๒๒๙๕
๓๖๙๓. ผีหลอก - เรือ เป็นเรือที่ใช้ในการทำการประมง โดยทั่วไปเป็นเรือขุด หรือเรือต่อ มีลักษณะยาวเพรียว ยาว ๘ - ๑๐ เมตร กว้าง ๐.๓๐ - ๐.๕๐ เมตร ลึก ๐.๒๐ - ๐.๓๐ เมตร ประกอบด้วยแผ่นกระดานไม้หน้ากว้าง ๑๐ ซม. ตอกเรียงกัน ๓ - ๔ แผ่น ทาสีขาวทั่วแผ่นนำไปติดกับแคมเรือด้านหนึ่ง แคมเรืออีกด้านหนึ่งมีอวนหรือตาข่ายยาว ๕ - ๘ เมตร สูง ๑.๐ - ๑.๕ เมตร ขึงพยุงไว้กับหลักไม้ สูงเท่ากับเนื้ออวน หรือข่ายตอนท้ายเรือมีคนแจวหนึ่งคน
การออกจับสัตว์น้ำจะกระทำในเวลากลางคืนเดือนมืด จึงจะได้ผลดี ชาวประมงจะแจวเรือจับปลาตามชายฝั่งทะเล หรือตามริมฝั่งแม่น้ำลำคลอง ขณะทำการชาวประมง จะเอียงเรือด้านที่มีไม้กระดานสีขาว เป็นมุมกับพื้นราบประมาณ ๗๕ - ๘๐ องศา แผ่นกระดานสีขาวจะขยับเกิดประกายทำให้ปลาที่อยู่ใกล้ ๆ ตกใจกระโดดขึ้นเรือ ถ้าตัวใดกระโดดแรงไปก็จะไปปะทะกับอวนหรือข่ายที่ขึงไว้อีกด้านหนึ่งตกลงในเรือ ๑๙/ ๑๒๒๙๙
๓๖๙๔. ผีอำ มีบทนิยามว่า "อาการที่ปรากฏเมื่อเวลานอนเคลิ้มไปว่ามีคนปลุกปล้ำ หรือยึดคร่าให้มีอาการเหนื่อยหอบจนตื่นขึ้น
ผีอำต่างกันกับผีสิง กล่าวคือ ผีอำจะรู้สึกว่านอนครึ่งหลับครึ่งตื่น ซึ่งเรียกว่า เคลิ้ม คือ หลับไม่สนิท บางทียังรู้สึกมองเห็นร่างคนที่ปลุกปล้ำหรือยึดคร่าเป็นราง ๆ แต่กระดุกกระดิกกายไม่ได้ พูดไม่ออก ส่วนผีสิงผู้ถูกสิงไม่ได้นอนเคลิ้ม ยืนหรือนั่งอยู่ก็หมดความรู้สึกล้มทั้งยืน และนั่งแล้วหมดสติไป มีอาการนัยน์ตากลอกไปมา น้ำลายไหล ดิ้นรนกระสับกระส่าย เมื่อผีออกไป และได้สติแล้วจำเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นกับตัวเองไม่ได้
กล่าวกันว่าผีอำนั้นเกิดแก่คนนอนเคลิ้มได้ทั้งกลางวัน กลางคืนไม่ว่าที่ไหน และว่าเป็นเพราะส่วนใหญ่ ผู้ที่ถูกผีอำมักไปทำผิดผีผิดประเพณี ที่เขานับถือว่าสำคัญ และเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ ห้ามละเลยหรือล่วงเกิน ผีที่อำนั้นส่วนใหญ่ได้แก่ พระภูมิเจ้าที่
ผีอำยังเกิดแก่ผู้ทำผิดประเพณีต้องห้ามอีกหลายอย่าง เช่น ห้ามนอนขวางธรณีประตู ห้ามนอนตรงรอด ตรงขื่อ หันศีรษะไปทางทิศตะวันตก ห้ามนอนเหยียดเท้าไปทางสิ่งเคารพบูชา และห้ามนอนเอามือกอดหน้าอก ๑๙/ ๑๒๓๐๐
๓๖๙๕. ผึ้ง ๑ - แมลง เป็นแมลงจำพวกหนึ่งอยู่ในพวกต่อ แตน มด เป็นแมลงประเภทที่มีปีกบางใสสองคู่ ปากมีลักษณะที่สามารถใช้ทั้งกัดอาหารให้ขาด และรวมทั้งดูดน้ำหวานกินได้ มีวงจรชีวิตในลักษณะที่มีไข่ฟักเป็นตัวหนอนเข้าดักแด้แล้วจึงเป็นตัวเต็มวัย ส่วนผึ้งนั้นรวมเอาแมลงที่มีลักษณะพิเศษคือ มีขนปกคลุมตามลำตัวตั้งแต่หัวจนถึงท้องและขา มีชีวิตความเป็นอยู่แบบสังคม กล่าวคือ มีการรวมกลุ่มกันอยู่ และแบ่งสรรหน้าที่ในรวงรังให้ต่างวรรณะต่างทำ มีอยู่สามวรรณะด้วยกัน คือมี วรรณะผึ้งงาน ผึ้งผู้ ผึ้งเมีย หรือแม่รัง
ผึ้งงานเป็นผึ้งตัวเมีย มีอวัยวะสืบพันธุ์ไม่เจริญแต่อวัยวะสำหรับต่อย เพื่อการต่อสู้ป้องกันศัตรูเจริญดี ผึ้งงานเป็นประชากรส่วนใหญ่ของรัง ทำหน้าที่ในการสร้างรวงรังเก็บน้ำหวาน และเกสรดอกไม้มาเลี้ยงดูรังและลูกในรัง ทำความสะอาด และปกป้องรักษารัง ฯลฯ ผึ้งงานมีขนาดเล็กกว่าผึ้งผู้ และผึ้งแม่รัง
ผึ้งผู้มีลำต้วป้อม และโตกว่าผึ้งงาน ในรังหนึ่งมีหลายตัว ผึ้งผู้ไม่ต้องทำงาน มีชีวิตคอยแต่กิน และผสมพันธุ์ เมื่อถึงเวลาเท่านั้น เมื่อเลยฤดูผสมพันธุ์แล้ว มักจะถูกผึ้งงานไล่ หรือขจัดให้ออกจากรังไป
ผึ้งแม่รังมีเพียงตัวเดียวประจำรัง จะเกิดใหม่ก็ต่อเมื่อถึงเวลาแยกรัง ผึ้งเมียเกิดจากไข่ที่ผสม และได้รับการเลี้ยงดูด้วยอาหารพิเศษ ทำให้มีรูปร่างใหญ่โตกว่าผึ้งพวกเดียวกันในวรรณะอื่น มีรังไข่ที่สมบูรณ์ หลังจากผสมพันธุ์แล้ว ซึ่งทำหน้าที่วางไข่เพื่อสร้างลูกรัง หรือประชากรของรังเป็นหลัก และไม่ต้องทำหน้าที่ด้านอื่น ๆ ในรัง โดยปรกติผึ้งแม่รังมักจะมีชีวิตยืนยาวกว่าผึ้งวรรณะอื่น ๆ คืออาจจะมีชีวิตอยู่ได้ ๒ - ๓ ปี ในขณะที่ผึ้งวรรณะอื่นมีอายุอยู่ไม่ถึงปี การผสมพันธุ์นั้นเกิดขึ้นกลางอากาศ การแยกรังจะเกิดขึ้นเมื่อผึ้งมีประชากรหนาแน่น ทำให้เกิดความคับแคบในรัง จึงจะเกิดการแยกรังขึ้น รังที่แยกออกไปนี้ จะมีแม่รังไม่น้อยกว่าหนึ่งตัว แยกออกไปพร้อมกับพลพรรคลูกรัง ที่เป็นผึ้งงานเป็นส่วนใหญ่ รังที่สร้างขึ้นทำด้วยผึ้งขี้ผึ้ง
ผึ้งเป็นแมลงที่ให้ประโยชน์ทั้งในด้านช่วยผสมพันธุ์ ทำให้ได้ผลผลิตของพืชต่าง ๆ สูงขึ้นและให้ประโยชน์โดยการให้น้ำผึ้งและขี้ผึ้ง ๑๙/ ๑๒๓๐๖
๓๖๙๖. ผึ้ง ๒ - ปลา เป็นปลาชนิดเดียวกันกับปลาปากใต้ ลูกผึ้ง รากกล้วย (ดูปากใต้ - ปลา ลำดับที่ ๓๔๐๕) ๑๙/ ๑๒๓๑๖
๓๖๙๗. ผุสดี - พระนาง ในมหาเวสสันดรชาดกพระนางผุสดีเป็นพระราชธิดาของพระเจ้ามัทราชเป็นอัครมเหสีในพระเจ้ากรุงสญชัย และเป็นพระราชมารดาของพระเวสสันดร
พระนางผุสดีนี้ในพระชาติก่อนเป็นอัครมเหสีของท้าวสักเทวราชในเทวโลก และในพระชาติสุดท้าย ได้กลับชาติมาเกิดเป็นพระราชธิดาของพระเจ้าอัญชนะ และพระนางยโสธรา ในกรุงเทวทหะทรงพระนามว่า สิริมหามายา ผู้เป็นพระพุทธมารดา (ดูสิริมหามายา - ลำดับที่ ...ประกอบด้วย) ๑๙/ ๑๒๓๑๖
๓๖๙๘. ผู้ไทยหรือภูไท เป็นคนไทยเผ่าหนึ่งซึ่งตั้งถิ่นฐานอยู่ทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทยและตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศลาว ในประเทศไทยอยู่ใน จ.สกลนคร นครพนม และร้อยเอ็ด เดิมทีเดียวชาวผู้ไทย หรือผู้ไทยขาว มีถิ่นฐานอยู่ในเมืองน้ำน้อยอ้อยหนูในแคว้นสิบสองจุไทย จากการรุกรานของพวกฮ่อ ผู้ไทยจำนวนหลายหมื่นคนได้อพยพลงมาทางใต้เข้าอาศัยอยู่ที่เมืองวังในแขวง เมืองสุวรรณเขตในประเทศลาวปัจจุบัน ต่อมาเมืองวังเกิดปัญหาทางการเมือง จึงพากันอพยพเข้ามาอยู่ที่บ้านโพธิ์สามต้น และบ้านพระกลางทุ่งในเขตอำเภอธาตุพนม ต่อมาได้อพยพไปอยู่บริเวณหนองหาน จ.สกลนคร แล้วอพยพไปอยู่ที่บ้านดงหวายสายบ่อแก ต่อมาเปลี่ยนชื่อเป็น เวียงเว เวแปลว่าอพยพไปมา และได้ชื่อใหม่คือ เรณูนคร ในรัชกาลที่สาม
เป็นที่น่าสังเกตุว่าไทยขาว ไทยดำ และไทยแดง บางทีก็เรียกรวมว่าผู้ไทยเช่นกัน ๑๙/ ๑๒๓๒๐
๓๖๙๙. ผู้ใหญ่บ้าน เป็นชื่อตำแหน่งผู้ปกครองราษฎรในเขตหมู่บ้าน โดยให้ราษฎรในหมู่บ้าน เลือกคนที่ตนเห็นว่าเหมาะสมขึ้นเป็นผู้ใหญ่บ้าน ในสมัยสุโขทัย ไม่ปรากฏผู้ปกครองตำแหน่งผู้ใหญ่บ้านแต่อย่างใด ต่อมาในสมัยอยุธยา พอค้นหาหลักฐานได้ว่า การปกครองท้อง ที่ภายในเขตเมืองหนึ่ง ๆ มีเค้าเรื่องในกฎหมายหลายบท เริ่มตั้งแต่การปกครองหมู่บ้านมีผู้ใหญ่บ้าน ซึ่งผู้ว่าราชการจังหวัดเลือกตั้งเป็นหัวหน้าหลายบ้านรวมเป็นตำบลมีกำนันเป็นหัวหน้า
รูปการปกครองท้องที่ดังกล่าว คงใช้เรื่อยมาถึงสมัยรัตนโกสินทร์ และได้รับการปรับปรุงเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ในรัชกาลที่ห้า ได้ตรา พ.ร.บ.ลักษณะปกครองท้องที่ ร.ศ.๑๑๖ ได้วางหลักการจัดกระเบียบตำบล หมู่บ้านรวมทั้งกำหนดอำนาจหน้าที่ไว้อย่างละเอียด ๑๙/ ๑๒๓๒๖
๓๗๐๐. เผด็จการ มีบทนิยามว่า "การใช้อำนาจบริหารเด็ดขาด" เป็นปรากฏการณ์ของสภาพที่ไร้ความมั่นคงอย่างมาก หรือสภาพปฏิวัติรุนแรง ดังที่พบเห็นในประเทศต่าง ๆ ที่ต้องเผชิญกับการสงครามโลกครั้งที่หนึ่งอย่างแสนสาหัส อาจกล่าวได้ว่า เผด็จการเป็นการปกครองแบบหนึ่งในยุโรป และลาติน อเมริกา
เผด็จการเป็นการปกครองที่ได้เคยมีมาแล้วในสมัยอาณาจักรโรมัน ระหว่างปีพ.ศ.๓๔ - ๕๑๖ ในสมัยนั้นวุฒิสภาหรือเซเนต มอบอำนาจอย่างไม่จำกัดขอบเขต ให้บุคคลใดบุคคลหนึ่ง ปกครองบ้านเมือง เพื่อช่วยให้ผ่านพ้นวิกฤตการณ์ อันเป็นภัยร้ายแรงไปได้ ครั้นได้ปฏิบัติภารกิจนี้ได้เรียบร้อยแล้ว การใช้อำนาจเผด็จการก็สิ้นสุดลง ปรากฏว่าในระยะประมาณ ๓๐๐ ปี แรกของอาณาจักรโรมันได้มีการปกครองแบบเผด็จการถึง ๘๘ ครั้ง
ในประวัติศาสตร์ยุคปัจจุบันเผด็จการเป็นการปกครองแบบถาวรจะสิ้นสุดก็ต่อเมื่อผู้เผด็จการถึงแก่กรรม หรือลาออกหรือถูกโค่นล้ม ๑๙/ ๑๒๓๓๔
๓๗๐๑. เผาะ ๑ - ปลา เป็นปลาน้ำจืดอยู่ในสกุลพวกเดียวกับปลาสวาย เทโพ เทพา หรือสายยุ ปลาเผาะมีรูปร่างลำตัวค่อนข้างเพรียวยาว ส่วนหัวโต ลำตัวเล็กเรียวไปทางหาง ๑๙/ ๑๒๓๔๕
๓๗๐๒. เผาะ ๒ - เห็ด เป็นเห็ดชนิดหนึ่งคล้ายเห็ดยาง บริโภคไม่ได้ เห็ดสกุลนี้มีหลายชนิด หลายพันธุ์ เห็ดเผาะส่วนมากขึ้นอยู่ใต้ผิวดิน บางชนิดขึ้นอยู่เหนือผิว เมื่อเวลาเป็นดอกเห็ดอ่อน มีลักษณะเป็นก้อนกลมสีขาวเล็ก ๆ เมื่อแก่เปลี่ยนเป็นสีน้ำตาล หรือคล้ำลงดิน
เห็ดเผาะที่คนนิยมบริโภค รูปร่างกลมค่อนข้างรี อีกชนิดหนึ่งค่อนข้างกลม นิยมบริโภคกันในระยะที่เป็นดอกเห็ดอ่อน ๑๙/ ๑๒๓๔๗
๓๗๐๓. เผือก เป็นพืชที่มีหัวใต้ดิน มีถิ่นกำเนิดแถบอินเดียตอนเหนือ เป็นพืชล้มลุก สูง ๑ - ๒ เมตร ส่วนหัวมีใบเรียงอยู่โดยรอบ โดยมีก้านใบตั้งขึ้น หัวเผือกมักมีรูปทรงกระบอกยาวถึง ๓๐ ซม. กว้าง ๑๕ ซม. ดอกโดยทั่วไปมักไม่ค่อยพบลักษณะดอกคล้ายดอกหน้าวัว พันธุ์เผือกในประเทศไทยมี ๓ - ๔ ชนิด คือ เผือกตาแดง เผือกเหลือง เผือกไม้ และเผือกหอม
เผือกอาจแบ่งเป็นอีกสองประเภท คือ เผือกน้ำ มีการปลูกแบบทำนาดำ เผือกดอนปลูกโดยอาศัยน้ำฝนเป็นหลัก ๑๙/ ๑๒๓๕๐
๓๗๐๔. เผื่อน - บัว (ดูบัว - ลำดับที่ ๓๐๔๖) ๑๙/ ๑๒๓๕๒
๓๗๐๕. แผน - ขุน เป็นนามบุคคลสำคัญในเสภาเรื่องขุนช้าง ขุนแผน อันเป็นวรรณคดีที่สำคัญเรื่องหนึ่งของไทย เป็นนิยายอิงพงศาวดารมีการอ้างหลักฐาน คือ สถานที่ไว้หลายแห่ง
ขุนแผนเมื่อเกิดมามีชื่อว่าพลายแก้ว บิดาคือ ขุนไกรพลพ่าย มารดาคือ นางทองประศรี ประมาณว่าตัวตนอยู่ในรัชสมัยสมเด็จพระรามาธิบดีที่สอง ระหว่างปี พ.ศ.๒๐๓๔ - ๒๐๗๒ และมีเนื้อความประกอบในพงศาวดารเชียงใหม่ว่า ในยุคนั้น พระเมืองแก้วเป็นพระเจ้าเชียงใหม่ทำศึกกับกรุงศรีอยุธยาอยู่หลายคราว
คำว่าขุนแผนเป็นราชทินนามที่พลายแก้วได้รับพระราชทานจากพระพันวสา เมื่อคราวรบศึกเชียงใหม่ครั้งแรก เมื่อมีอายุได้ ๑๘ ปี ราชทินนามเดิมน่าจะเป็นขุนแผนแสนสะท้าน
ขุนแผนเป็นชายรูปงามมีคาถาอาคมเป็นเลิศ เป็นทหารเอกที่มีฝีมือไม่เคยรบแพ้ใคร เป็นผู้ถือสัจจะยิ่งยวด มีระเบียบวินัย และซื่อตรงจงรักภักดี ต่อพระเจ้าแผ่นดินเป็นเลิศ เป็นมีกตัญญู และเป็นคนเจ้าชู้มีเสน่ห์เป็นที่ต้องใจหญิง มีภริยาหลายคน ได้แก่ นางพิมพิลาไลย หรือวันทอง นางลาวทอง นางสายทอง นางบัวคลี่ และนางแก้วกิริยา ขุนแผนมีอาวุธประจำกายคือ ดาบฟ้าฟื้น มีม้าสีหมอก เป็นพาหนะประจำ และมีกุมารทอง เป็นผีพรายคอยช่วยเหลือ
ช่วงชีวิตตอนแรกเป็นพลายแก้ว ตอนที่สองเป็นขุนแผน ตอนที่สามได้เป็นพระสุรินทรฤาไชยเจ้าเมืองกาญจนบุรี มีบุตรชายกับนางวันทอง คือ พลายงามได้เป็นหัวหน้ามหาดเล็ก ตำแหน่งจมื่นไวยวรนาถ มีลูกชายกับนางแก้วกิริยา ชื่อ พลายชุมพลต่อมาได้เป็นที่หลวงนายฤทธิ์ ส่วนลูกชายกับนางบัวคลี่กลายเป็นกุมารทอง ๑๙/๑๒๓๕๒
๓๗๐๖. แผ่นดินไหว มีสาเหตุจากการเคลื่อนตัวของเปลือกโลกตามแนวรอยเลื่อน และตามพลังงานในลักษณะคลื่นความสั่นสะเทือนออกไปทุกทิศทาง เป็นสามลักษณะ คือ
ก. คลื่นแรก คลื่นนี้เคลื่อนไปมาตามยาว เป็นคลื่นที่ผ่านตัวกลางเป็นของแข็งของเหลว หรือแก๊สได้ มีอัตราเร็วที่เปลือกโลกประมาณ ๘ กม./วินาที
ข. คลื่นรอง เป็นคลื่นที่เคลื่อนที่ตามขวาง สามารถเคลื่อนที่ไปได้เฉพาะตัวนำที่เป็นของแข็งเท่านั้น เรียกว่า คลื่นแรงเฉือน มีอัตราเร็วในเปลือกโลกประมาณ ๕ กม./วินาที
ค. คลื่นผิว จะเคลื่อนไปตามเปลือกโลกมีความเร็วประมาณ ๓ กม./วินาที และจะเกิดเมื่อความลึกของจุดศูนย์แผ่นดินไหวอยู่ในระดับตื้นไม่เกิน ๕๐ กม. คลื่นพื้นผิวจะทำความเสียหายได้มาก โดยเฉพาะอาคารสูง ๆ หรือสะพานยาว ๆ
จุดที่เกิดการเคลื่อนของรอยเลื่อนเรียกว่า ศูนย์แผ่นดินไหว มักจะอยู่ใต้ดินลึกลงไปถึง ๖๐๐ กม. และจุดบนผิวโลกที่อยู่ในแนวดิ่งเหนือศูนย์แผ่นดินไหวเรียกว่า จุดเหนือศูนย์แผ่นดินไหว ในกรณีที่ต้องการทราบศูนย์แผ่นดินไหว ขณะเกิดแผ่นดินไหวขึ้น ก็หาได้โดยตั้งสถานีตรวจแผ่นดินไหวหลาย ๆ แห่ง
ความรุนแรงของแผ่นดินไหว วัดได้สองแบบ คือ
๑. การวัดความเข้ม โดยอาศัยการสังเกตการพังทลายของอาคารสถานที่เฉพาะแห่ง ซึ่งจะมีความเข้มแตกต่างกันไปในแต่ละพื้นที่
๒. การวัดขนาด คือ การวัดพลังงานที่ปลดปล่อยตามแนวรอยเลื่อน ซึ่งจะมีค่าเดียวไม่ว่าจะวัดจากสถานีใกล้หรือไกล มาตราที่นิยมใช้เป็นของริคเตอร์ ซึ่งมีขนาดตั้งแต่ ๑ - ๘.๕
กรุงเทพ ฯ ได้เคยเกิดแผ่นดินไหวมาแล้วในอดีต คือ เมื่อปี พ.ศ. ๒๓๘๒ มีบันทึกว่าคนตื่นตกใจกันทั้งแผ่นดินที่อยู่เรือนก็เหมือนจะทลาย ที่อยู่แพก็โยนไปมาเหมือนลูกคลื่น น้ำในแม่น้ำก็เทไปฟากโน้นแล้วเทมาฟากนี้ ฯลฯ
ตั้งแต่ปี พ.ศ.๒๔๗๓ มีรายละเอียดแผ่นดินไหวที่กรมอุตุนิยมวิทยาได้รวบรวมไว้ คือ
วันที่ ๕ พฤษภาคม ๒๔๗๓ ละติจูด ๑๗ ํ เหนือ ลองจิจูด ๙๖.๕ ํ ตะวันออกขนาด ๗.๓ ศูนย์แผ่นดินไหวที่พม่า ความเข้มที่กรุงเทพ ฯ vi
วันที่ ๔ ธันวาคม ๒๔๗๓ ละติจูด ๑๘ ํ เหนือ ลองจิจูด ๙๖.๕ ํ ตะวันออกขนาด ๗.๓ ศูนย์แผ่นดินไหวที่พม่า ความเข้มที่กรุงเทพ ฯ v
วันที่ ๑๔ กุมภาพันธ์ ๒๕๑๐ ละติจูด ๑๓.๗ ํ เหนือ ลองจิจูด ๙๖.๕ ํ ตะวันออก ขนาด ๕.๖ ศูนย์แผ่นดินไหวที่ทะเลอันดามัน ความเข้มที่กรุงเทพ ฯ v
วันที่ ๒๒ มกราคม ๒๕๑๘ ละติจูด ๑๔.๗ ํ เหนือ ลองจิจูด ๙๖.๑ ํ ตะวันออก ขนาด ๕.๕ ศูนย์แผ่นดินไหวที่ทะเลอันดามัน ความเข้มที่กรุงเทพ ฯ v
วันที่ ๑๗ กุมภาพันธ์ ๒๕๑๘ ละติจูด ๑๗.๖ ํ เหนือ ลองจิจูด ๙๗.๕ ํ ตะวันออก ขนาด ๕.๖ ศูนย์แผ่นดินไหวที่ อ.แม่สอด ความเข้มที่กรุงเทพ ฯ v
วันที่ ๔ เมษายน ๒๕๒๖ ละติจูด ๕.๔ ํ เหนือ ลองจิจูด ๙๔.๘ ํ ตะวันออก ขนาด ๖.๘ ศูนย์แผ่นดินไหวที่ตอนเหนือของสุมาตรา ความเข้มที่กรุงเทพ ฯ II
วันที่ ๒๒ เมษายน ๒๕๒๖ ละติจูด ๑๔.๙ ํ เหนือ ลองจิจูด ๙๙.๑ ํ ตะวันออก ขนาด ๕.๘ ศูนย์แผ่นดินไหวที่ จ.กาญจนบุรี ความเข้มที่กรุงเทพ ฯ v - vi
วันที่ ๒๔ มิถุนายน ๒๕๒๖ ละติจูด ๒๒.๑ ํ เหนือ ลองจิจูด ๑๐๔.๖ ํ ตะวันออก ขนาด ๖.๖ ศูนย์แผ่นดินไหวที่พรมแดน ญวน - จีน ความเข้มที่กรุงเทพ ฯ III ที่หนองคาย v - vi
เรื่องแผ่นดินไหวนี้ในคัมภีร์ทางพระพุทธศาสนาท่านกล่าวถึงเหตุที่จะให้เกิดแผ่นดินไหว มีแปดประการด้วยกันคือ
๑. เหตุเกิดจากลมกำเริบ
๒. เหตุเกิดจากท่านผู้มีฤทธิ์บันดาล
๓. เหตุเกิดจากพระโพธิสัตว์จุติจากดุสิตเทวโลกลงสู่พระครรภ์พระมารดา
๔. เหตุเกิดจากพระโพธิสัตว์ประสูติจากครภ์พระมารดา
๕.เหตุเกิดจากพระตถาคตตรัสรู้พระอนุตรสัมมาสัมโพธิญาณ
๖. เหตุเกิดจากพระตถาคตทรงแสดงธรรมจักกัปปวัตน สูตรหรือทรงประกาศพระอนุตรธรรมจักรให้เป็นไปครั้งแรก
๗. เหตุเกิดจากพระตถาคตทรงปลงอายุสังขาร
๘. เหตุเกิดจากพระตถาคตเสด็จดับขันธปรินิพพานธาตุ ๑๙/ ๑๒๓๕๘
๓๗๐๗. แผนที่ หมายถึง สิ่งที่ใช้แสดงลักษณะพื้นผิวโลกและสิ่งที่ปรากฏอยู่บนพื้นผิวโลก ทั้งที่เป็นอยู่ตามธรรมชาติ และที่มนุษย์ทำขึ้นทั้งหมด หรือเพียงบางส่วน โดยแสดงไว้บนแผ่นวัสดุที่เลือกสรรแล้ว ด้วยการย่อให้มีขนาดเล็กลงตามอัตราส่วนที่ประสงค์ให้คงรักษารูปร่างลักษณะที่คล้ายของจริงไว้ หรือใช้สัญลักษณะทดแทน แบ่งออกเป็นชนิดใหญ่ ๆ โดยอาศัยชนิดของรายละเอียดที่แสดงไว้ในแผนที่เป็นหลักในการแบ่งได้เป็นสองชนิด คือ แผนที่ภูมิประเทศ และแผนที่เฉพาะเรื่อง ๑๙/ ๑๒๓๗๐
|
Update : 27/5/2554
|
|
