|
 |
สารานุกรมไทยฉบับย่อ/53
เล่ม ๑๓ ตัวสงกรานต์ - ทะนาน ลำดับที่ ๒๒๔๙ - ๒๔๙๓ ๑๓/๗๘๕๓ - ๘๕๐๗
๒๒๔๙. ตัวสงกรานต์ เป็นสัตว์ชนิดหนึ่ง มีตีนสำหรับเคลื่อนไหวคล้ายใบไม้ หัวยาวมีหนวดสั้นสี่คู่ หนวดยาวสี่คู่ ลำตัวยาวและแบนลง ปรกติยาว ๒๐ - ๓๐ ซม. โดยทั่วไปสีเขียวสดและเลื่อม พบตามแหล่งน้ำ สัตว์ชนิดนี้มักปรากฎตัวในระยะใกล้วันสงกรานต์ จึงได้ชื่อว่าตัวสงกรานต์ ๑๓/ ๗๘๕๓
๒๒๕๐. ตั๋วสัญญาใช้เงิน ประมวล กม.แพ่งและพาณิชย์ให้บทนิยามไว้ว่า "หนังสือตราสาร" ซึ่งบุคคลคนหนึ่งเรียกว่า ผู้ออกตั๋วให้คำมั่นสัญญาว่า จะใช้เงินจำนวนหนึ่งให้แก่บุคคลอีกคนหนึ่ง หรือให้ใช้ตามคำสั่งของบุคคลอีกคนหนึ่ง เรียกว่า "ผู้รับเงิน"
การออกตั๋วสัญญาใช้เงินที่นิยมทำกันในปัจจุบัน ก็เช่นในกรณีกู้ยืมเงิน ผู้กู้ออกตั๋วสัญญาใช้เงินให้ไว้แก่ผู้ให้กู้ หรือในกรณีซื้อขายสินค้าเป็นเงินเชื่อ ผู้ซื้อออกตั๋วสัญญาใช้เงินให้ไว้แก่ผู้ขาย ในขณะที่ตั๋วยังไม่ถึงกำหนดใช้เงิน โดยอาจนำเอาตั๋วนั้น ๆ ไปขายลดราคาให้แก่ผู้อื่นได้ ๑๓/๗๘๕๓
๒๒๕๑. ตั้วเหี่ย, ตั้วเฮีย ๑. แปลว่า พี่ชายซึ่งเริ่มปรากฎใช้คำนี้ตั้งแต่สมัยราชวงศ์ฮั่น
๒. แปลว่า พี่ชายหัวปี ซึ่งเริ่มปรากฎใช้คำนี้ตั้งแต่สมัยราชวงศ์ถัง
๓. ในสมัยสามก๊ก ใช้เรียกมิตรสหายว่า ตั้วเฮีย
๔. เป็นคำเรียกหัวหน้าใหญ่สมาคมอั้งยี่
สมาคมอั้งยี่ ในประเทศจีน เป็นสมาคมลับที่ตั้งขึ้นเพื่อกอบกู้เอกราชในปลายราชวงศ์เช็ง เพราะไม่อาจทนต่อความไร้ประสิทธิภาพในการปกครองประเทศ และต่อการรุกรานของชาวต่างชาติ ที่เข้ามาแบ่งแยกดินแดน สมาคมดังกล่าวตั้งอยู่ใน และนอกประเทศจีน ในสมัยที่ ดร.ซุนยัตเซัน ดำเนินแผนการกู้ชาติ ก็ได้รับความร่วมมือ และสนับสนุนจากสมาคมอั้งยี่โดยเฉพาะด้านการเงิน ได้รับความช่วยเหลือจากชาวจีน ที่อยู่นอกประเทศเป็นอันมาก เพื่อโค่นล้มราชวงศ์เช็ง
ในประเทศไทย ปรากฎในจดหมายเหตุของไทย แต่เดิมมา คำ ตั้วเหี่ย ใช้เรียกชื่อสมาคมลับที่พวกจีน ตั้งขึ้นมาจนถึงรัชกาลที่ห้า จึงได้เปลี่ยนเป็นเรียก อั้งยี่
มูลเหตุที่จะเกิดจีนตั้วเหี่ยขึ้นในประเทศไทยนั้น สมเด็จ ฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ทรงกล่าวไว้ว่า เนื่องมาแต่อังกฤษเอาฝิ่นอินเดีย เข้าไปขายในเมืองจีนมากขึ้น พวกจีนตามเมืองชายทะเลพากันสูบฝิ่นติดแพร่หลาย จีนที่เข้ามาหากินในเมืองไทย ที่เป็นคนสูบฝิ่นก็เอาฝิ่นเข้ามาสูบกันแพร่หลายกว่าแต่ก่อน เป็นเหตุให้คนไทยสูบฝิ่นมากขึ้น ในเมืองไทยมีกฎหมายห้ามมาแต่ก่อน มิให้ใครสูบหรือซื้อขายฝิ่น พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้า ฯ จึงดำรัสสั่งให้ตรวจจับฝิ่น ตามกฎหมายอย่างกวดขัน พวกติดฝิ่นจึงต้องลอบหาซื้อฝิ่นสูบ จึงมีพวกจีนคิดค้าฝิ่น เอาวิธีตั้วเหี่ยมาตั้งขึ้นเป็นสมาคมลับ สำหรับค้าฝิ่น วางสมัครพรรคพวกไว้ตามหัวเมืองชายทะเล ที่ไม่มีการตรวจตราคอยรับฝิ่นจากเรือสำเภา ที่มาจากเมืองจีน แล้วเอาปลอมปนกับสินค้าอื่น ส่งเข้ามายังกงสีใหญ่ ซึ่งตั้งขึ้นตามที่ลี้ลับ ในหัวเมืองใกล้ ๆ กรุงเทพ ฯ ลอบขายฝิ่นรายย่อย เข้ามายังพระนคร พวกตั้วเหี่ยมีกำลังมากขึ้นก็กำเริบ บางแห่งประพฤติเป็นโจรสลัด ตีเรือและปล้นสะดม ๑๓/ ๗๘๕๘
๒๒๕๒. ตา - นัยน์ นัยน์ตาเป็นอวัยวะที่รับสัมผัสอย่างหนึ่ง จัดเป็นอวัยวะสำคัญมากที่สุดอย่างหนึ่ง และเป็นอวัยวะเดียวที่เป็นช่องทางให้บุคคล ติดต่อกับภายนอกได้ถึงร้อยละ ๙๐ นัยน์ตารับกำลังงาน แสงสว่าง ผ่านเข้าในลูกตา แล้วประสาทตาแปลความรู้สึกของคลื่นแสง ไปยังสมองโดยผ่านประสาทตา หรือประสาทสมองคู่ที่สอง
ลูกตาของคนเรามีลักษณะเป็นรูปกลม ยาวจากหน้าไปหลังมากว่าด้านข้าง ลูกตาส่วนใหญ่ฝังในเบ้าตา จะโผล่ออกมาเฉพาะส่วนกระจกตาและบางส่วนของเปลือกลูกตา ซึ่งมีเยื่อตาขาวปกคลุมอยู่
ลูกตามีหนังหุ้มาภายนอกอีกชั้นหนึ่ง ด้านนอกของหนังตาเป็นเนื้อเหมือนกับผิวหนังทั่วไปแต่บางกว่า ส่วนด้านในของหนังตานั้นมีเยื่อตาขาวหุ้มตลอด มีลักษณะเป็นถุงและคลุมตลอดเปลือกลูกตาไปสิ้นสุดที่กระจกตา
ส่วนของลูกตาส่วนหน้าที่โผล่ให้เห็นนั้นคือกระจกตา กระจกตาเป็นส่วนใสเป็นที่หักแสงให้แสงสว่างผ่านเข้าตา กระจกตามีดรรชนีหักเหเท่ากับเล็นส์นูน ๔๒ - ๔๕ ไดออปเตอร์ กระจกตาประกอบด้วยเนื้อเยื่อที่อัดกันแน่นและเหนียวรูปร่างเกือบเป็นวงกลม ประกอบเป็นผนังส่วนที่ใสอยู่ชั้นนอกของลูกตา
ส่วนหลังของลูกตามีประสาทตาส่งผ่านออกจากส่วนหลังสุดของเปลือกลูกตาส่วนนี้เป็นวงกลมเส้นประสาทนี้จะนำความรู้สึกไปสู่สมอง บริเวณหลังลูกตา ยังมีหลอดเลือดแดงมาเลี้ยง ๑๓/ ๗๘๖๕
๒๒๕๓. ตาก จังหวัดภาคเหนือ มีอาณาเขตทิศเหนือจด จ.ลำปาง จ.ลำพูน และ จ.เชียงใหม่ ทิศตะวันออก จด จ.สุโขทัย จ.นครสวรรค์ และ จ.อุทัยธานี ทิศใต้จด จ.กาญจนบุรี ทิศตะวันตก จด จ.แม่ฮ่องสอน และประเทศพม่า มีแม่น้ำเมยกันเขตแดน ภูมิประเทศทางฝั่งขวาแม่น้ำปิง เป็นที่ราบลุ่ม ทางฝั่งซ้ายเป็นที่ราบสูง นอกนั้นเป็นป่าใหญ่มีภูเขามาก
จ.ตาก เดิมตั้งที่ว่าการอยู่บนดอยเล็ก ๆ หลังวัดพระธาตุ ต.เกาะตะเภา อ.บ้านตาก สันนิษฐานว่า เดิมเป็นของมอญ สร้างขึ้นไว้ ประมาณกันว่า ได้ย้ายเมืองมาตั้งที่ตรงข้ามกับศาลากลางจังหวัดปัจจุบัน ในรัชสมัยสมเด็จพระมหาธรรมราชา เพื่อให้ตรงกับช่องทางที่พม่า เดินทัพเข้ามาทำศึกกับไทย แล้วย้ายมาตั้งทางฝั่งซ้ายแม่น้ำปิง ที่ ต.ระแหง ในรัชกาลที่สอง
จ.ตาก เป็นเมืองตั้งอยู่ชายแดนเป็นทางหนึ่ง ที่วัฒนธรรมอินเดียเข้ามาสู่ประเทศไทยในสมัยโบราณ และเป็นเมืองหน้าด่าน สำหรับชุมพลที่จะยกไปทางเชียงใหม่ เมื่อสมัยก่อนเป็นย่านกลางการค้า แห่งการติดต่อระหว่างเชียงใหม่ กับปากน้ำโพ สมัยเมื่อการคมนาคมทางบกยังไม่สะดวก ๑๓/ ๗๘๗๐
๒๒๕๔. ตากใบ อำเภอ ขึ้น จ.นราธิวาส ภูมิประเทศส่วนมากเป็นที่ราบลุ่ม
อ.ตากใบ มีนิยายเล่าว่า แต่ก่อนมีเรือใบแล่นมาถึงที่นี่ ถูกพายุฝนเรือล่มแต่กู้เรือได้ และจัดการตากใบเรือบนที่นี้ จึงมีชื่อว่า ตากใบ
อ.ตากใบ ก่อนปี พ.ศ. ๒๔๕๑ รวมอยู่ในรัฐกลันตัน ซึ่งเป็นประเทศราชของไทย และในปลายปีนั้นรัฐกลันตันได้ตกไปเป็นของอังกฤษ ไทยกับอังกฤษจึงปันแดนกัน โดยถือเอาแม่น้ำโกลกเป็นเส้นเขต อ.ตากใบ จึงอยู่ในเขตไทยแต่นั้นมา และได้ตั้งเป็นอำเภอขึ้น จ.นราธิวาส ๑๓/ ๗๘๗๖
๒๒๕๕. ตากฟ้า อำเภอ ขึ้น จ.นครสวรรค์ ภูมิประเทศเป็นโคกสลับแอ่ง
อ.ตากฟ้า เดิมเป็นหมู่บ้าน อยู่ในเขตปกครองของ ต.ตาคลี อ.ตาคลี จ.นครสวรรค์ ๑๓/ ๘๗๗๖
๒๒๕๖. ตากวาง - ไผ่ เป็นไผ่ที่หน่ออ่อน มีรสกระเดียดไปทางขม มีอยู่หลายชนิดด้วยกัน ชนิดที่แข็งแรงมากเป็นไผ่ ที่สำคัญในการก่อสร้างในชวา ๑๓/ ๗๘๗๙
๒๒๕๗. ตากสิน - สมเด็จพระเจ้า (ดู กรุงธนบุรี - สมเด็จพระเจ้า ลำดับที่ ๑๖๙) ๑๓/ ๗๘๘๐
๒๒๕๘. ต๋ากุน - อง เป็นข้าราชการญวน ตำแหน่งผู้สำเร็จราชการที่ไซ่ง่อน ในรัชกาลพระเจ้าเวียดนามยาลอง ซึ่งตรงกับรัชกาลที่สองของไทย มีความเกี่ยวข้องกับไทยด้วยเหตุการณ์ในประเทศเขมร ซึ่งขณะนั้นเป็นรัชสมัยพระอุทัยราชา (นักองจัน)
ในสมัยนั้นประเทศเขมร ยังมีฐานะเป็นประเทศราชของไทย บางครั้งเมื่อเขมรมีเรื่องขัดเคืองกับไทย ก็หันไปพึ่งเวียดนาม องต๋ากุน รับเป็นที่พึ่งของเขมร นับแต่นั้นมาเวียดนามก็ขยายอิทธิพล เข้าไปในเขมรมากขึ้นทุกที องต๋ากุนมีไมตรีจิตกับฝรั่งเศส เนื่องจากชาวฝรั่งเศสเคยช่วยพระเจ้าเวียดนามยาลอง (องเชียงสือ) กู้ประเทศเวียดนาม
คราวพม่ามีหนังสือชวนญวน ร่วมมือรบกับไทย องต๋ากุนเห็นว่าควรรับไมตรีกับพม่า ด้วยประสงค์จะได้เมืองพระตะบองไว้เป็นของญวน แต่พระเจ้ามินมางไม่ทรงเห็นด้วย ๑๓/ ๗๘๘๐
๒๒๕๙. ตาแก้ว ๑ - ปราสาท ปราสาทตาแก้ว ตั้งอยู่นอกบริเวณเมืองพระนครหลวง ในแคว้นเสียมราฐ ประเทศเขมร สร้างขึ้นราวพุทธศตวรรษที่ ๑๖ เป็นเทวลัยในศาสนานิกายลัทธิไศวนิกาย ได้รับการขุดแต่งระหว่างปี พ.ศ.๒๔๖๓ - ๒๔๖๕
ปราสาทตาแก้ว เป็นปราสาทที่ยังสร้างไม่เสร็จ เพราะลวดลายส่วนใหญ่ยังไม่ได้จำหลัก เป็นปราสาทค่อนข้างใหญ่ หันหน้าไปทางทิศตะวันออก สูง ๒๒ เมตร มีกำแพงก่อด้วยศิลาทราย บนฐานศิลาและล้อมรอบฐานชั้นนอกขนาด ๑๒๐ x ๑๐๐ เมตร ๑๓/ ๗๘๘๑
๒๒๖๐. ตาแก้ว ๒ - จังหวัด เป็นจังหวัดหนึ่งในจำนวน ๒๐ จังหวัดของประเทศเขมร อยู่ห่างจากกรุงพนมเปญไปทางใต้ประมาณ ๗๐ กม. ติดกับพรมแดนประเทศเวียดนาม
ในสมัยราชอาณาจักรพนม (ฟูนัน) และเจนละ นั้น จังหวัดตาแก้ว เคยเป็นที่ตั้งราชธานีสองแห่งคือ
๑. กรุงโคกธลอง (พุทธศตวรรษที่ ๗) มีพระทอง - นางนาค เป็นปฐมกษัตริย์ มีราชวงศ์ปกครองต่อมาประมาณ ๓๐๐ ปี
๒. กรุงวยาธปุระ (ราวปี พ.ศ.๑๐๑๓ หรือ ๑๐๒๘) ตั้งอยู่ที่ภูเขาทราย มีกษัตริย์ปกครองต่อเนื่องมาประมาณ ๑๔๐ ปี ๑๓/ ๗๘๘๓
๒๒๖๑. ตาคลี อำเภอ ขึ้น จ.นครสวรรค์ ภูมิประเทศทางทิศตะวันตก เป็นที่ราบทำนาได้ ทางทิศตะวันออกและทิศใต้ เป็นป่าเขา
อ.ตาคลี เดิมเป็นกิ่งอำเภอ ยกฐานะเป็นอำเภอเมื่อปี พ.ศ.๒๔๘๐ ๑๓/ ๗๘๘๖
๒๒๖๒. ต่าง - โค ต่าง เป็นภาชนะสานมีคานไม้ พาดบนหลังสัตว์ ใช้สำหรับใส่สิ่งของห้อยลงมาทั้งสองข้าง ต่างมีรูปร่างลักษณะแตกต่างกัน แล้วแต่ชนิดของสัตว์ที่บรรทุก และเรียกชื่อตามชนิดของสัตว์ที่ใช้เช่น ใช้กับโค เรียกว่า ต่างโค ใช้กับลา เรียกว่า ต่างลา เป็นต้น ส่วนสัตว์ที่บรรทุกก็เรียกว่า โคต่าง หรือลาต่าง
โคต่าง ตัวหนึ่ง สามารถบรทุกของได้หนัก ๔๐ - ๖๐ กก. สามารถเดินทางได้ชั่วโมงละ ๓ - ๔ กม. วันหนึ่งเดินทางได้ประมาณ ๒๐ กม. อย่างมากไม่เกิน ๓๒ กม. ๑๓/ ๗๘๘๘
๒๒๖๓. ตางัว ๑ - หอย มีบทนิยามว่า "ชื่อหอยทะเลชนิดหนึ่ง" แต่ตางัวที่ถูกนั้นเป็นเพียงฝาที่ปิดปากของ "หอยอูด" หอยชนิดนี้ฝาปากหนาโค้งเข้า เมื่อแกะออกจากตัวหอย กลายเป็นเบี้ยตางัว เหมาะสำหรับเล่นหมากรุก
หอยอูด หรือหอยที่มีเบี้ยตางัวนั้น มีเปลือกมวน รูปเหมือนผ้าโพกหัวแน่น เปลือกเป็นมุกเหมือนหอยนมสาว มีราคา เพราะใช้เป็นเครื่องประดับได้ดี หอยนี้อาศัยอยู่ตามชายฝั่งทะเลอบอุ่น พบในอ่าวไทยหลายแห่ง ๑๓/ ๗๘๙๐
๒๒๖๔. ตางัว ๒ - ฤษี เป็นชื่อฤษีตนหนึ่ง เดิมตาบอดทั้งสองข้าง ต่อมาได้ปรอทกายสิทธิ์จึงคิดใช้อำนาจนั้น ทำให้ตาดี โดยเอาตาวงัวไปใส่แทน ตาก็กลับมองเห็นเช่นคนตาดี แต่ว่านั้นโต เพราะเป็นตางัว จึงได้ชื่อว่า ฤษีตางัว ๑๓/ ๗๘๙๑
๒๒๖๕. ตาชั่ง หมายถึง เครื่องชั่งน้ำหนักสิ่งของต่าง ๆ ตั้งแต่สมัยโบราณ ไทยมีเครื่องสำหรับใช้ชั่งน้ำหนักอยู่อย่างหนึ่ง รูปร่างลักษณะเป็นคัน ปลายคันทั้งสองข้างมีสายห้อยถาด สำหรับวางสิ่งของ ตรงกึ่งกลางคัน มีที่ติดประจำอยู่กับปลายเสาตั้ง คันกระดกขึ้นลงได้ เป็นเครื่องตั้งกับพื้น อีกอย่างหนึ่งไม่มีเสาตั้งแต่ตรงกึ่งกลางคัน มีที่สำหรับจับเรียกว่า "หู" ถือยกชูได้เป็นเครื่องดู ชั่งหรือแขวนชั่ง เครื่องชั่งดังกล่าวเรียกว่า "ตราชู"
วิธีชั่ง มีวัตถุเป็นตุ้ม ขนาดน้ำหนักต่าง ๆ กันเรียกว่า "ลูกชั่ง"
ตราชู ยังใช้เป็นความหมายแปลว่า ความเที่ยงตรงมาแต่โบราณ
ในปี พ.ศ.๒๔๖๖ ได้มี พ.ร.บ.มาตราชั่ง ตวง วัด บัญญัติให้ใช้วิธีมาตราเมตริกคือ ชั่ง เป็น กรัม ตวง เป็น ลิตร วัด เป็น เมตร เรียกเครื่องสำหรับใช้ชั่งน้ำหนักสิ่งของว่า "เครื่องชั่ง" เรียกลูกชั่งว่า "ตุ้มน้ำหนัก" เครื่องชั่งกำหนดไว้ห้าแบบ
๑. เครื่องชั่งที่มีถาดชั่งห้อยอยู่ใต้คันชั่งทั้งแบบตั้ง และแบบแขวน
๒. เครื่องชั่งที่มีถาดชั่งอยู่เหนือคัน มีฐานตั้งกับพื้น
๓. เครื่องชั่งที่มีคันกลมยาวค่อนไปทางหัว มีสายห้อยถาดชั่ง หรือขอ มีเข็มชี้ความเที่ยงตรง คันมีจุดหรือขีดบอกพิกัด
๔. เครื่องที่มีแท่นใหญ่ สำหรับวางของที่ชั่ง ที่คันมีขีด พิกัดมาตราเป็นกรัม มีตุ้มเลื่อนติดประจำกับคัน สำหรับชั่งน้ำหนักน้อย และตุ้มถ่วงที่ปลายคัน สำหรับชั่งน้ำหนักมาก
๕. เครื่องที่มีกลไก เป็นออโตเมติก ใช้ในโรงงานใหญ่ ๆ ๑๓/ ๗๘๙๒
๒๒๖๖. ตาชารด์ - บาดหลวง เป็นบาดหลวงคณะเยซูอิด นิกายโรมัน คาทอลิก ชาวฝรั่งเศส เกิดเมื่อปี พ.ศ.๒๑๙๔ ได้สมัครเป็นมิชชันนารี ออกเผยแพร่คริสต์ศาสนาในต่างประเทศ ในปี พ.ศ.๒๒๒๓ ได้เดินทางไปร่วมทำงานในอาณานิคมของฝรั่งเศสในเอมริกาใต้ ต่อมาในปี พ.ศ.๒๒๒๘ จึงได้ติดตามคณะทูตฝรั่งเศสมี เชอวาลิเยร์ เดอร์โชมองต์ เป็นราชทูตมายังกรุงศรีอยุธยา พร้อมด้วยบาดหลวงเยซูอิดอีกห้าคน
บาดหลวงตาชารด์ เดินทางกลับประเทศฝรั่งเศสพร้อมคณะทูตไทย ซึ่งมี ออกพระวิสูตรสุนทร เป็นราชทูตไปเฝ้าพระเจ้าหลุยส์ที่ ๑๔ เมื่อปี พ.ศ.๒๒๒๘ และได้รับมอบหมายให้นำแผนการลับของคอนสแตนติน ฟอลคอน ไปเสนอให้บาดหลวง เดอ ลา แชส ถวายพระเจ้าหลุยส์ และถวายสันตปาปาอินโนเซนต์ที่ ๑๑ ด้วย สาระสำคัญของแผนการนี้คือ ฟอลคอน เสนอให้ฝรั่งเศสบังคับไทย ให้รับคริสต์ศาสนาเป็นศาสนาประจำชาติ
เมื่อฝรั่งเศสกับไทยตัดสัมพันธไมตรีกันแล้ว บาดหลวงตาชารด์ได้เดินทางไปประเทศอินเดีย เมื่อปี พ.ศ.๒๒๓๒ ๑๓/ ๗๘๙๘
๒๒๖๗. ตาณฑพ เป็นชื่อท่าร่ายรำท่าหนึ่ง ซึ่งเทพตัณฑุ ผู้ชำนาญในทางดนตรี ได้เป็นผู้ประดิษฐ์ขึ้น เพื่อให้เทพีร่ายรำถวายพระศิวะ ในบางโอกาส ๑๓/ ๗๙๐๐
๒๒๖๘. ตาด ๑ เป็นชื่อของชนเผ่าที่ชอบเร่ร่อน และรบกวน หรือบุกรุกหัวเมืองชายแดนประเทศจีนโบราณ พวกตาดตั้งอยู่ในแถบแม่น้ำฮวงโห หรือแม่น้ำเหลือง ในภาคเหนือของประเทศจีน พระเจ้ากรุงจีนในยุคโบราณต้องคุมทัพ ขับไล่พวกตาด ซึ่งจีนประฌามว่า เป็นคนป่า
พระเจ้าจิ้นซีฮ่องเต้ ที่ปกครองประเทศจีนระหว่างปี พ.ศ.๒๙๗ - ๓๓๓ โปรดให้สร้ากำแพงเมืองจีนขึ้น เพื่อขัดขวางพวกตาดมิให้เข้ามารบกวนภาคเหนือของจีน
เมื่อพระเจ้ากรุงจีน ปราบพวกตาดได้ ก็แผ่อาณาเขตออกไปปกคลุมดินแดนของพวกตาด เช่น สมัยราชวงศ์สิน ดินแดนในลุ่มแม่น้ำฮวงโหตอนหนึ่งตกเป็นของจีน เมื่อพระเจ้ากรุงจีนขยายอาณาเขตออกไปทางทิศตะวันตก พวกตาดก็ล่าถอยไป หรือยอมอยู่ใต้อำนาจของพระเจ้ากรุงจีน แล้วก็กลายเป็นชาวจีนไป
เมื่อพวกมองโกล มีอำนาจยิ่งใหญ่ในรัชสมัยพระเจ้าเจงกิสข่านในตอนต้นพุทธศตวรรษที่ ๑๘ พระองค์ได้กรีฑาทัพรุกไปถึงภาคตะวันออกของทวีปยุโรป พวกมองโกลเหล่านั้นบางทีก็เรียกว่า พวกตาดมองโกล เดิมอาศัยอยู่ทางทิศใต้ของทะเลสาบไบคาล ในใจกลางทวีปเอเชีย เป็นชนเผ่าที่มีความเหี้ยมโหม ชอบการรบราฆ่าฟัน และอพยพเร่ร่อนไปหาถิ่นที่อุดมสมบูรณ์กว่าเป็นแหล่งที่อยู่เสมอ และได้เข้ารุกรานประเทศจีน ในที่สุดเมื่อปี พ.ศ. ๑๘๐๓ พระเจ้ากุบไลข่านประมุขชาวมองโกล ก็ได้สถาปนาราชวงศ์หงวน ปกครองประเทศจีนจนถึงปี พ.ศ.๑๙๑๑ จึงเปลี่ยนเป็นราชวงศ์เหม็ง ๑๓/ ๗๙๐๐
๒๒๖๙. ตาด ๒ มีคำนิยามว่า "ชื่อผ้าชนิดหนึ่ง ทอด้วยไหมควบกับเงินแล่ง หรือทองแล่ง จำนวนเท่ากัน เรียกชื่อต่าง ๆ กันตามลักษณะของลาย เช่น ตาดลายคดกริช ตาดตาตั๊กแตน ถ้ามีไหมปักทับลงไปอีกเป็นดอกเรียกว่า ตาดระกำไหน" เล่ม ๑๓/ ๗๙๐๓
๒๒๗๐. ตาแดง ๑ - เต่า เป็นชื่อเรียกเต่ากระอาน ซึ่งเป็นเต่าน้ำจืด ๑๓/ ๗๙๐๔
๒๒๗๑. ตาแดง ๒ หมายถึง การอักเสบของนัยน์ตา อาการตาแดงพบเป็นกันบ่อยมาก อาการตาแดงมีสองแบบคือ เป็นแบบชั่วคราว และเป็นแบบเรื้อรัง ชนิดเป็นชั่วคราวมีสาเหตุจากสิ่งระคายเคืองภายนอก ส่วนโรคตาแดงเรื้อรัง มีสาเหตุหลายอย่างทั้งที่รุนแรง และไม่รุนแรง โรคที่รุนแรงคือ โรคม่านตาอักเสบ และโรคต้อหิน
อาการตาแดง มีการรักษาหลายวิธีสุดแต่สาเหตุ ๑๓/ ๗๙๐๔
๒๒๗๒. ตาตุ่ม - ปลา จัดอยู่ในวงศ์ปลาหลังเรียว มีเป็นจำนวนมาก และมีความสำคัญทางเศรษฐกิจ ส่วนใหญ่อยู่ในทะเล มีบางตัวเข้ามาเฉพาะบางฤดูเท่านั้น ๑๓/ ๗๙๐๖
๒๒๗๓. ตาเต็ง เป็นเครื่องชั่งแบบชั่งจีนขนาดเล็ก (ดู ตาชั่ง - ลำดับที่ ๒๒๓๕) มีรูปร่างลักษณะเป็นคันกลมยาว ที่ตัวคันค่อนไปเกือบสุดทางหัว มีสายห้อยถาดมีเข็มเล็ก ๆ ติดกับคัน สำหรับชี้บอกความเที่ยงตรง และตรงที่ห้อยถาดอีกด้านหนึ่ง มีเชือกเป็นหูสำหรับยกขึ้น จากที่ติดเข็มไปตามคัน ทำเป็นจุดฝังหมุด และขีดบอกพิกัดน้ำหนักตลอดไปถึงปลายคัน มีตุ้มร้อยเชือกเส้นเล็ก ๆ สำหรับคล้องห้อยกับคันเวลาชั่ง ๑๓/ ๗๙๐๗
๒๒๗๔. ตาน - ต้น เป็นชื่อทางนครศรีธรรมราชเรียกพันธุ์ไม้ล้มลุกชนิดหนึ่ง บางท้องถิ่นเรียก หญ้ากระถิน (กลาง จันทบุรี )
ตาน ดูเผิน ๆ คล้ายหญ้า ขึ้นเป็นกระจุก ช่อดอกเป็นก้านยาวประมาณ ๓๐ - ๔๐ ซม. ปลายมีกาบ ดอกซ้อนกันแน่นสีเหลือง ออกตามกาบดอก ๑๓/ ๗๙๐๘
๒๒๗๕. ตานขโมย เป็นชื่อโรคของเด็กโต มีอายุห้าปีขึ้นไป มีอาการโยเย กินอาหารไม่ค่อยได้ ปวดท้อง ซึม ผอม ท้องป่อง ก้นปอด เป็นเพราะมีพยาธิลำไส้ในท้อง โดยเฉพาะพยาธิไส้เดือน
การรักษาโดยทั่ว ๆ ไป ต้องตรวจตราดูว่ามีไข่พยาธิพวกนี้อยู่ในอุจจาระหรือไม่ เพื่อเป็นการวินิจฉัยให้ถูกต้อง แล้วใช้ยาถ่ายพยาธิไส้เดือน ขับตัวพยาธิออกจากร่างกาย ๑๓/ ๗๙๐๘
๒๒๗๖. ตานเสี้ยน เป็นไม้ต้นขนาดกลาง สูง ๑๐ - ๑๕ เมตร ใบเดี่ยวเรียงสลับกัน ดอกสีขาวออกเป็นกระจุกสั้น ๆ ตามกิ่งเล็ก ๆ ผลกลมรี ปลายมีติ่งแหลม ๑๓/ ๗๙๐๙
๒๒๗๗. ตานหม่อน เป็นกิ่งไม้เถา ยาวประมาณ ๓ เมตร ลำต้นมีไส้กลวง ใบเดี่ยวเรียงสลับกัน รูปไข่กลับ ช่อดอกออกเป็นกลุ่มสีขาวหม่น ประม่วง ออกตามง่ามใบ และปลายกิ่ง เมล็ดจะมีเส้นขนแข็ง ๆ ล้อมรอบ ทำให้ปลิวไปตามลมได้ไกล ๆ
พันธุ์ไม้ชนิดนี้เป็นสมุนไพรชนิดหนึ่ง ใบและต้นเป็นยาเพื่อขับพยาธิ และรักษาลำไส้ ๑๓/ ๗๙๑๐
|
Update : 27/5/2554
|
|
