ข.

           ๖๘๒.ข.พยัญชนะตัวที่ ๒ ในพยัญชนะไทย  มีฐานกรณ์ที่เดียวกับพยัญชนะ ก ต่างกันเพียง ก เป็นเสียงเบา (สิกิล) แต่ ข เป็นเสียงหนัก (ธนิต) คือออกเสียง ก + ห พร้อมกัน          ๓/๑๗๖๗
           ๖๘๓. ขงจื๊อ (๘ ปีก่อน พ.ศ. - พ.ศ.๖๔) เป็นผู้ให้กำเนิดลัทธิขงจื๊อของจีน ท่านเป็นชาวเมืองหลู่ อยู่ในมณฑลซันตุงในปัจจุบัน
                    เมื่ออายุได้ ๒๒ ปี ก็เป็นที่ทราบกันดีว่าท่านเป็นปราชญ์ผู้รอบรู้ เมื่ออายุได้ประมาณ ๓๐ ปี ก็ได้เป็นผู้ชำนาญรอบรู้ในประมวลจารีต พิธี หรือลี้ และเริ่มประกาศตนเป็นอาจารย์ ผู้อบรมสั่งสอน เมื่ออายุได้ ๔๖ ปี ท่านได้ไปเรียนรู้วัฒนธรรมจากเล่าตัน (เหลาจื๊อ) ผู้เป็นเจ้าลัทธิเต๋า เมื่ออายุได้ ๕๑ ปี ท่านได้รับตำแหน่งเป็นผู้ว่าการเมืองจุงตู ต่อมาได้เลื่อนตำแหน่งเป็นผู้ว่าการกระทรวงยุติธรรม เมื่ออายุได้ ๕๕ ปี ก็ได้รับหน้าที่เป็นผู้รักษาการในตำแหน่งประธานมนตรี
                    ในระยะบั้นปลายชีวิตขงจื๊อได้ดำเนินชีวิตเป็นนักชำระรวบรวม และคัดเลือกวรรณกรรม และเป็นผู้เชี่ยวชาญในวัฒนธรรมโจว และทั้งเป็นผู้รักษาวัฒนธรรมนั้นด้วย ผลความพยายามในงานนี้มีแจ้งอยู่ในหนังสือที่เรียกว่า คัมภีร์ทั้งห้าของจีน อันได้แก่ คัมภีร์กาพย์ คัมภีร์ประวัติศาสตร์ บันทึกประวัติศาสตร์ฤดูวสันต์ และฤดูสารท (ชุนชิว) คัมภีร์จารีตพิธี และคัมภีร์แห่งการเปลี่ยนแปลง          ๓/๑๗๖๗
           ๖๘๔. ขงเบ้ง (พ.ศ.๗๒๔ - ๗๗๗) รัฐบุรุษผู้ยิ่งใหญ่ และนักกลยุทธวิธีในประวัติศาสตร์จีนสมัยสามก๊ก เกิดที่อำเภอยางตู่ เมืองลางยาง ปัจจุบันเป็นเมืองยิสุยในมณฑลชานตุง ท่านเป็นวีรบุรุษที่ชาวจีนนับถือมากที่สุด (เสฉวน)
                    เล่าปี่ ซึ่งต่อไปจะได้ปกครองแคว้นฉุ ได้ไปหาขงเบ้งที่กระท่อมในหมู่บ้านเชิงเขา ขงเบ้งได้แนะนำเล่าปี่ในอุบายการสร้างกำลังตั้งตัวเป็นใหญ่
                    ในปี พ.ศ.๗๖๓ โจผี บุตรโจโฉ ผู้ครองแคว้นวุย ได้ปลดจักรพรรดิ์ราชวงศ์ฮั่นออกจากราชสมบัติ และตั้งตนเองขึ้นเป็นจักรพรรดิ์ ในปีต่อมาด้วยคำแนะนำของขงเบ้ง เล่าปี่จึงประกาศตนเป็นจักรพรรดิ์ แคว้นเสฉวน และตั้งขงเบ้งเป็นมหาอุปราช
                    ในปี พ.ศ.๗๖๖ เล่าปี่พ่ายแพ้สงครามอย่างย่อยยับแก่แคว้นหงอ และป่วยถึงแก่กรรม ขงเบ้งรับปากเล่าปี่จะประคับประคองอาเต๊าผู้เป็นบุตรให้เป็นผู้ครองแคว้นจก (เสฉวน) ขงเบ้งได้ยกทัพไปปราบปรามชนชาวต่าง ๆ ตามพรมแดนตอนใต้ในมณฑลเสฉวน และมณฑลยูนนานจนราบคาบ แล้วจึงเตรียมทัพไปตีแคว้นวุย ในปี พ.ศ.๗๗๐ ได้ยกกำลังไปตีแคว้นวุยถึงห้าครั้ง ครั้งสุดท้ายเมื่อปี พ.ศ.๗๗๗ ท่านก็ถึงแก่กรรม เมื่ออายุได้ ๕๕ ปี
                    วรรณกรรมของขงเบ้งที่เหลืมมาถึงปัจจุบัน มีอยู่ ๒๔ เล่ม วรรณกรรมดังกล่าวไม่ใช่มีแต่เรื่องการเมือง เรื่องยุทธศิลป์ และเรื่องวิทยาศาสตร์เท่านั้น แต่ยังมีเรื่องฝึกฝนอบรมจิตใจและบุคคลิกลักษณะด้วย          ๓/๑๗๗๙
           ๖๘๕. ขนบประเพณี  ประเพณีที่สังคมประพฤติสืบ ๆ ต่อกันมา จนลงรูปเป็นระเบียบแบบแผนยิ่งขึ้นเช่น ประเพณีบวช ประเพณีแต่งงาน ประเพณีทำบุญ เป็นต้น          ๓/๑๗๘๖
           ๖๘๖. ขนส่ง ๑ - การ  การขนส่งคือการเคลื่อนที่ของมนุษย์ สัตว์ และสิ่งของจากที่หนึ่งไปยังอีกที่หนึ่ง ตามความประสงค์ของมนุษย์
                    วิวัฒนาการของการขนส่ง  แบ่งออกได้เป็นยุค ๆ ดังนี้
                    ยุคการขนส่งด้วยกำลังสัตว์พาหนะ เริ่มตั้งแต่สมัยดึกดำบรรพ์มาถึงปัจจุบัน
                    ยุควงล้อ ยังไม่ทราบว่าวงล้อได้สร้างขึ้นมาใช้ตั้งแต่เมื่อใด ในระยะแรกใช้สัตว์เทียมลาก
                    ยุคเครื่องจักรไอน้ำ ในปี พ.ศ.๒๑๔๓ จับเค้าได้ว่าชาวอิตาเลียนได้นำเอาไปใช้เป็นกำลังขับน้ำพุ และในประเทศอังกฤษได้มีผู้นำเอาแบบสูบน้ำไปจดกรรมสิทธิ์ ต่อมา เจมส์วัตต์ ได้ดัดแปลงเครื่องสูบน้ำให้มีประสิทธิภาพสูงขึ้นและนำไปจดกรรมสิทธิ์ เมื่อปี พ.ศ.๒๓๑๒ ต่อมาในปี พ.ศ.๒๓๑๓ ชาวฝรั่งเศสคนหนึ่ง ได้นำรถที่ใช้กำลังขับเคลื่อนด้วยกำลังไอน้ำออกแสดงในกรุงปารีส ชาวโลกถือว่าเป็นรถยนต์คันแรกของโลก ต่อมาโรเบอร์ต ฟูลตัน ได้นำไปใช้กับเรือเป็นผลสำเร็จ ในปี พ.ศ.๒๓๗๒ ยอร์ช สตีเฟนสัม ได้สร้างหัวรถจักรไอน้ำคันแรกขึ้นเป็นผลสำเร็จ
                    ยุคมอร์เตอร์ไฟฟ้า เมื่อนักวิทยาศาสตร์ได้นำเอาพลังงานไฟฟ้ามาใช้แล้ว บรรดานักประดิษฐ์จึงคิดเอามอเตอร์ไฟฟ้าไปใช้กับรถรางแทนการลากจูงด้วยม้า แล้วจึงนำไปใช้กับรถไฟฟ้า
                    ยุคเครื่องยนต์สันดาปภายใน มีทั้งเครื่องยนต์เบนซิน และเครื่องยนต์ดีเซล นำไปใช้กับรถยนต์ รถไฟฟ้า เรือ และเครื่องบิน
                    ยุคไอพ่นและจรวด ใช้ในเครื่องบินสำหรับเครื่องไอพ่น ส่วนจวรดเหมาะสำหรับอาวุธบางประเภท
                    ยุคนิวเคลีย พลังงานนิวเคลียร์ใช้ขับเคลื่อนรถไฟและเรือเดินสมุทร รวมทั้งการขนส่งด้านอื่น ๆ
                    การขนส่งทางท่อ ใช้ขนส่งของเหลวอื่นได้แก่ น้ำและน้ำมัน และกาซอันได้แก่กาซประเภทต่าง ๆ
                    เครื่องให้ความสะดวกในการขนส่ง ได้แก่ ถนนหนทาง คลอง สะพาน อุโมง และท่อ เป็นต้น
                    การประสานการขนส่ง การขนส่งส่วนใหญ่แบ่งออกเป็นสามชนิดคือการขนส่งทางบก ทางน้ำ และทางอากาศ          ๓/๑๗๘๖
           ๖๘๗. ขนส่ง ๒ - กรมการ  เป็นกรมสังกัดอยู่ในกระทรวงคมนาคม กรมนี้ได้สถาปนาขึ้นมาเมื่อปี พ.ศ.๒๔๘๔          ๓/๑๘๑๐
           ๖๘๘. ขนอน  สถานที่เก็บจังกอบในสมัยโบราณ จังกอบคือ ภาษีหรืออากรชนิดหนึ่ง เก็บแก่สัตว์และสิ่งของที่นำเข้ามาจำหน่าย บางทีใช้คำจังกอบคู่กันไปกับขนอนก็มี
                   คำขนอนบัดนี้กลายเป็นด่านอันเป็นที่เก็บภาษีอากรจากสัตว์ และสิ่งของที่นำผ่านเข้ามา ส่วนจังกอบตอนหลังกลายมาเป็นภาษี เช่นภาษีผ่านด่าน ภาษีปากเรือ ภาษีภายใน ภาษีขาเข้าขาออก และมาเป็นอากร ศุลกากรในปัจจุบัน          ๓/๑๘๑๒
           ๖๘๙. ขนุน ๑ - ปลา เป็นชื่อปลาหลายชนิด ทั้ง ๆ ที่รูปร่างก็ผิดแผกแปลกกันแต่เรียกชื่อเดียวกัน          ๓/๑๘๑๓
           ๖๙๐. ขนุน ๒ -พรรณไม้ เป็นไม้ต้นชนิดหนึ่งลำต้นตรง สูงประมาณ ๑๕ - ๒๐ เมตร เรือนยอดทึบ ออกดอกตามกิ่งหรือลำต้น ขุนเป็นพรรณไม้ชนิดหนึ่งที่มนุษย์ได้ปลูกกันมาช้านานแพร่หลายทั่วไป ในเขตร้อนของโลก ที่ปลูกในประเทศไทยก็มีหลายพันธุ์ด้วยกัน และมีชื่อเรียกต่าง ๆ กันตามลักษณะของยวง เช่น ขนุนหนัง ขนุนละมุด ขนุนจำปาดะ ขนุนฝ้าย
                    เมล็ดขนุนมีแป้งอยู่เป็นจำนวนมากใช้บริโภคได้ นอกจากนั้นเนื้อไม้ขนุนซึ่งมีสีเหลือง และเนื้อละเอียด ก็นิยมใช้ทำกลอง แก่นขนุนใช้ย้อมผ้าเรียกกันว่า กลัก มีสีเหลืองคล้ำ          ๓/๑๘๑๕
           ๖๙๑. ขม ๑ - ผัก ชื่อพรรณพืชชนิดหนึ่ง ผักโขมก็เรียก ผักโหมก็เรียก เป็นไม้ล้มลุกต้นอ่อน ลำต้นมักอวบน้ำ ส่วนมากขึ้นอยู่ทั่ว ๆ ไปตามที่ชื้น ๆ เป็นวัชก็มี นำมาปลูกใช้เป็นอาหารก็มี เป็นไม้ประดับก็มี เรียกแยกชนิดต่าง ๆ ได้ตามลักษณะของมัน โดยเติมคุณศัพท์ต่อท้ายลงไป เช่น ผักขมหนาม ผักโขมจีน ผักโขมฝรั่ง ผักขมสี ผักโขมจิ้งหรีด ผักโขมใบแดง ผักขมหิน          ๓/๑๘๑๙
           ๖๙๒. ขม ๒ - หอย เป็นหอยกาบเดียวม้วนเป็นวงยอดแหลม เปลือกบาง ผิวเรียบค่อนข้างดำ เป็นหอยขนาดเล็ก ปรกติอยู่ในน้ำนิ่ง เป็นหอยน้ำจืด          ๓/๑๘๒๔
           ๖๙๓. ขมวน - หนอน สัตว์จำพวกแมลงกับพวกไร ซึ่งเป็นสัตว์ในเครือเดียวกับตัวเห็บ กัดสุนัขและแมงมุม ตัวขมวนทั้งสองจำพวกชอบกินแต่ของแห้งที่มาจากสัตว์          ๓/๑๘๒๕
           ๖๙๔. ขม่อม ส่วนกลางของหัว หมายถึง ส่วนบนของกะโหลกเด็กอ่อน ซึ่งยังไม่เป็นกระดูก กดลงไปรู้สึกนิ่ม และอาจเห็นเต้นเป็นครั้งคราว
                    การโกนผมไฟเด็ก มักจะโกนให้เหลือไว้ที่ขม่อมหย่อมหนึ่งว่ากันขม่อม ซึ่งยังบางอยู่          ๓/๑๘๒๕
           ๖๙๕. ขมิ้น ๑ เป็นผลิตภัณฑ์จากพืช เป็นผงสีเหลืองปนน้ำตาลมีกลิ่นหอม ใช้เป็นเครื่องเทศ สำหรับประกอบหรือปรุงอาหาร ขมิ้นในประเทศไทยสมัยก่อนใช้เป็นเครื่องประเทืองผิว
                   ขมิ้นมีเรซินและน้ำมันหอมระเหยอยู่ในตัวมัน เมื่อบริโภคเข้าไปจะไปช่วยขับลมในทางเดินอาหาร นอกจากนั้นยังใช้เป็นสีสำหรับย้อมผ้าที่ต้องการให้มีสีเหลือง          ๓/๑๘๒๗
           ๖๙๖. ขมิ้น ๒ - นก ในประเทศไทยมีหกชนิด ชาวบ้านมักเรียกเหมือนกันหมดว่า นกขมิ้นเหลืองอ่อน          ๓/๑๘๒๗
           ๖๙๗. ขมุ ชนชาติชาวเขาพวกหนึ่งในตระกูลภาษามอญ - เขมร ลาวถือว่าเป็นข่าพวกหนึ่งซึ่งโดยทั่วไปมีขนบธรรมเนียม ความเป็นอยู่การทำมาหากิน คล้ายคลึงกับพวกข่า มีภูมิลำเนาอยู่ในตอนเหนือของประเทศลาว
                   ลักษณะของพวกขมุ มีผิวคล้ำสีน้ำตาล หน้ายาว ผู้ชายตัดผมสั้น ผู้หญิงไว้ผมยาวแล้วเกล้า เป็นมวยอยู่ข้างหลัง ผู้ชายนุ่งกางเกงขายาว เสื้อแบบกุยเฮง คอกลมผ่ากลาง สีมอคราม ทั้งเสื้อและกางเกง หัวใช้ผ้าพัน ผู้หญิงนุ่งซิ่นลายสีต่าง ๆ ใส่เสื้อสีมอคราม มีขอบเป็นสายรุ้ง ตัดสูงขึ้นไปเหนือเอวทั้งสองข้าง ด้านหลังและด้านหน้าตัดต่ำลงมาตามท้อง เสื้อทางหน้าอกสองข้าง เอามาทับผูกกัน มีผ้าพันผม
                   เนื่องจากพวกขม ไม่มีหนังสือใช้ จึงทำให้จำประวัติอะไรไม่ได้ ปรากฎว่าถิ่นฐานเดิมของพวกขมอยู่ที่เมืองน่าน ในประเทศไทยมีหมู่บ้านขม อยู่ที่จังหวัดน่าน มีอาชีพรับจ้างเป็นควาญช้าง และโค่นต้นไม้ ในอุตสาหกรรมป่าไม้           ๓/๑๘๓๓
           ๖๙๘. ขยอก - หนอน หนอนของแมลงซึ่งเป็นศัตรูต้นข้าวโดยกัดกินใบข้าว ตัวผีเสื้อหนอขยอก มีขนาดเล็กออกหากินเวลาค่ำ และกลางคืน ตอนกลางวันซ่อนตัวในกอข้าวหรือกอหญ้า          ๓/๑๘๔๕
           ๖๙๙. ขยัน เป็นไม้เถาขนาดใหญ่ เกาะพันขึ้นไปตามต้นไม้สูง ๆ ลำต้นแบนบิด พบขึ้นตามป่าดิบ ริมน้ำในภาคเหนือ ใบรูปไข่แกมรูปรี ดอกออกเป็นช่อเรียว ๆ ตามปลายกิ่ง กลีบดอกชั้นนอกสีแดงสด กลีบดอกชั้นในแรกบานสีชมพูแล้วเปลี่ยนเป็นสีแดงเข้ม เปลือกใช้กทำเชือกได้ชาวบ้านใช้รากเดียวกับหมาก          ๓/๑๘๔๗
           ๗๐๐. ขยุย แขยง สามเขี้ยว - ปลา เป็นปลาไม่มีเกร็ด มีลักษณะคล้ายปลาแขยง เป็นปลาน้ำจืดขนาดเล็ก อาศัยอยู่ตามลำธารบนภูเขา          ๓/๑๘๔๗
           ๗๐๑. ขร เป็นชื่อพญายักษ์ลูกท้าวลัสเตียนกับนางรัชฎา น้องร่วมครรภ์ของทศกัณฑ์ มีลูกชื่อมังกรกัณฐ์ กับแสงอาทิตย์ ครั้งหนึ่งนางสำมนักขาไปฟ้องว่า ถูกมนุษย์ (พระราม พระลักษณ์) ข่มเหง พญาขรโกรธมาก ยกทัพไปรบ ถูกพระรามฆ่า          ๓/๑๘๔๗
           ๗๐๒. ขรรค์ - พระ เป็นศาสตราวุธชนิดหนึ่ง มีลักษณะเป็นอย่างหอกด้ามสั้น สำหรับใช้ต่อสู้ เมื่อเข้าประชิดตัว จะใช้ฟันหรือแทงก็ได้ โดยเหตุที่พระขรรค์เป็นอาวุธที่มีประจำติดตัวของเทวดา และพวกอมนุษย์ เช่น พิทยาธร ตลอดจนพระเอก ที่เป็นเชื้อกษัตริย์บางองค์ ในเรื่องละคร และเป็นอาวุธอันเป็นสัญลักษณ์ของพระมหากษัตริย์ คำว่า ขรรค์ ตามปรกติจึงเรียกว่า พระขรรค์ ในภาษาบาลีและสันกฤต หมายถึง กระบี่ หรือมีดขนาดใหญ่          ๓/๑๘๔๗
           ๗๐๓. ขรรค์ชัยศรี - พระแสง ชื่อพระขรรค์อันเป็นเครื่องราชกกุธภัณฑ์องค์หนึ่ง ในเบญจราชกกุธภัณฑ์ ชื่อนี้มีปรากฎอยู่ในศิลาจารึก หลัก ๔ รัชกาลพระเจ้าเลอไทย พ.ศ.๑๘๙๐          ๓/๑๘๔๘
           ๗๐๔. ขรัวอินโข่ง เป็นชื่อของพระอาจารย์อิน ที่ใช้เรียกขานกันเป็นสามัญ การที่เรียกท่านว่า ขรัวอินโข่งนี้ว่ากันว่า เป็นเพราะท่านบวชเป็นสามเณรอยู่ จนอายุเกินกำหนด
                   ขรัวอินโข่งเป็นช่างเขียนไทยคนแรก ที่มีความรู้ไม่แต่เขียนได้ตามแบบโบราณเท่านั้น ยังเขียนตามแบบฝรั่งสมัยใหม่ได้ด้วย ความนิยมเขียนอย่างฝรั่งนั้น ท่านเป็นผู้นำขึ้นในรัชกาลที่สี่          ๓/๑๘๕๑
           ๗๐๕. ขล้อ ใช้เรียกไม้ชนิดหนึ่ง เป็นไม้ต้นขนาดกลาง พบขึ้นตามที่ลุ่มริมแม่น้ำลำคลอง ปะปนกับต้นจิก ลำต้นเป็นปุ่มตากิ่งก้านคดงอ          ๓/๑๘๖๐
           ๗๐๖. ขลุกขลิก เป็นชื่อเรียกการพนันชนิดหนึ่ง อันเป็นการพนันประเภทห้ามขาด ตามบัญชี ก. ท้าย พ.ร.บ.การพนัน พ.ศ.๒๔๗๘ อุปกรณ์การเล่น มีลูกเต๋า สามลูก มีจานรองและถ้วยครอบ มีแผ่นป้ายเป็นกระดานหรือผ้า เขียนเป็นหกช่อง ช่องหนึ่ง ๆ เขียนเครื่องหมายของแต้ม ตามลำดับที่มีอยู่ในลูกเต๋า ทั้งหกหน้าคือ ตั้งแต่ ๑ ถึง ๖ แผ่นป้ายนี้สำหรับว่างไว้ให้ลูกค้า ผู้เข้าเล่นวางทรัพย์ลงเพื่อแทง ผู้เล่นไม่จำกัดจำนวน มีเจ้ามือหนึ่งคน จะพนันเอาทรัพย์กันเป็นจำนวนเท่าใด แล้วแต่จะตกลงกัน          ๓/๑๘๖๑
           ๗๐๗. ขลุง  อำเภอ ขึ้น จ.จันทบุรี เคยเป็นเมืองมาก่อนเรียกว่า เมืองขลุง ยุบเป็นอำเภอ เมื่อปี พ.ศ.๒๔๔๘ ภูมิประเทศตอนเหนือเป็นที่ดอนสูงมีป่าและเขามาก ตอนตะวันตกเป็นที่ราบ ตอนใต้เป็นที่ชายทะเล          ๓/๑๘๖๔
           ๗๐๘. ขลุ่ย เป็นเครื่องดนตรีชนิดหนึ่ง ซึ่งมีลักษณะเป็นหลอดกลมยาว ภายในกลวง และบังเกิดเสียงด้วยการเป่า แต่เป็นเครื่องเป่าที่ไม่ต้องใช้ลิ้น ที่ทำด้วยวัตถุบาง ๆ ให้เกิดความเต้นไหวมาสอดใส่ เสียงจากขลุ่ยเกิดขึ้น ด้วยวิธีเจาะรูให้มีส่วนบังคับลมที่เป่า ให้สะท้อนหักมุมเกิดความสั่นสะเทือนได้ในตัว
                   วิธีเป่าขลุ่ย มีอยู่สองแบบ แบบหนึ่งเป่าตรงตามตัวขลุ่ยอย่างขลุ่ยไทย อีกแบบหนึ่งเป่าข้าง ๆ ขวางตัวขลุ่ยอย่างของฝรั่ง ลักษณนามของตัวขลุ่ยเรียกว่า เลา การทำเสียงให้สูงต่ำอยู่ที่การใช้นิ้วปิดเปิดรู ซึ่งเจาะเรียงไว้ที่เลาขลุ่ย ประกอบกับลมเป่าเบาและแรงด้วย
                   ขลุ่ยของไทยมีสามขนาดคือ ขลุ่ยเพียงออ ขลุ่ยขลิบ และขลุ่ยอู้
                   ขลุ่ยเพียงออ เป็นขลุ่ยขนาดกลาง ใช้บรรเลงประกอบในวงเครื่องสาย มโหรีและวงปี่พาทย์ไม้นวมหรือปี่พาทย์ดึกดำบรรพ์
                   ขลุ่ยขลิบ เป็นขลุ่ยขนาดเล็ก ใช้บรรเลงในวงเครื่องสายและมโหรีเครื่องคู่ มีหน้าที่สอดแทรกหลอกล้อไปกับขลุ่ยเพียงออ
                   ขลุ่ยอู้ เป็นขลุ่ยขนาดใหญ่ ใช้บรรเลงในวงมโหรีเครื่องใหญ่ และปี่พาทย์ไม้นวมหรือปี่พาทย์ดึกดำบรรพ์ มีหน้าที่ดำเนินทำนองเพลงต่าง ๆ ทางเสียงต่ำ          ๓/๑๘๖๔
           ๗๐๙. ขวด  ภาชนะกลวง มักจะมีคอหรือปากเล็กเพื่อสะดวกในการปิดและการเท อาจทำด้วยวัตถุหลายอย่าง ปัจจุบันใช้แก้วทำขวดมากกว่าวัตถุอย่างอื่น การใช้แก้วทำขวดมีมาแต่สมัยโบราณ เช่น ขวดไอยคุปต์ซึ่งเชื่อกันว่าทำขึ้น เมื่อ ๓,๕๐๐ กว่าปีมาแล้ว          ๓/๑๘๗๐
           ๗๑๐. ขวัญ สิ่งหนึ่งไม่มีตัวตน ถือกันมาแต่โบราณว่ามีประจำอยู่ในตัวคนมาแต่เกิด ถ้าขวัญยังอยู่กับตัวใครก็ทำให้คนนั้นอยู่เย็นเป็นสุข
                   ขวัญดังกล่าวอันเกี่ยวกับขวัญใจ ยังมีขวัญอื่น ๆ อีก เช่น ขวัญหัว ขวัญตา ขวัญปาก ขวัญหู ขวัญมือ ตามที่ถือกันเป็นปรัมปราว่ามีอยู่ด้วยกัน ๓๒ ขวัญ
                   ขวัญเป็นคำเดิมในภาษาไทย หมายความอย่างที่เข้าใจกันในปัจจุบันว่าวิญญาณ มักใช้พูดเข้าคู่กับคำมิ่งว่า มิ่งขวัญ มิ่งในความหมายเดิมว่าชีวิต เมื่อใช้คำวิญญาณ และชีวิตแทนขวัญ และมิ่งเสียแล้ว คำขวัญและมิ่งก็มีความหมายเลือนไป
                   คติความเชื่อเรื่องขวัญสืบมาแต่สมัยดึกดำบรรพ์ จึงมีอยู่ด้วยกันทุกชาติทุกภาษา คำว่าขวัญที่ยังเหลือตกค้างอยู่ในปัจจุบัน และแทรกอยู่ในภาษาไทยก็มีอยู่มากคำ เช่น ทำขวัญ ขวัญอ่อน ขวัญใจ บำรุงขวัญ เสียขวัญ ขวัญหาย เป็นต้น          ๓/๑๘๗๓
           ๗๑๑. ขว้างค้อน - งู เป็นงูที่รู้จักเพียงแต่ชื่อ เป็นงูในเครืองูแมวเซา ตามลักษณะของงูแมวเซา ก่อนจะกัดจะต้องกดตัวม้วนขึ้น และหัวอยู่ข้างบน แล้วจึงสลัดตัวออกไปให้ถึงที่ตนต้องการกัดนั้น          ๓/๑๘๗๕
           ๗๑๒. ขวาน - หอย เป็นหอยสองกาบขนาดเล็ก กาบเกือบเป็นรูปสามเหลี่ยมผิวเรียบ หอยชนิดนี้พบในโคลนตามแม่น้ำ ทะเลสาบและป่าโกงกางทั่วไป ใช้เป็นอาหารบริโภคได้          ๓/๑๘๗๕
           ๗๑๓. ขวานฟ้าหรือขวานหิน คือ ขวานทำด้วยหิน เป็นของที่คนทำขึ้นในยุคก่อนประวัติศาสตร์สมัยหินใหม่ เดิมเชื่อกันว่าตกมาจากฟ้า คนไทยจึงเรียกขวานฟ้า
                   ขวานฟ้านี้มนุษย์หลายชาติหลายภาษาเชื่อว่าเป็นของวิเศษมีฤทธิ์อำนาจ คนไทยเชื่อกันว่าเป็นเครื่องราง          ๓/๑๘๗๕
           ๗๑๔. ขว้าว เขว้า กว้าว คว่าว เป็นชื่อพรรณไม้ชนิดหนึ่ง เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ เรือนยอดโปร่ง ลำต้นกลมเปลา เนื้อไม้สีเหลืองถึงน้ำตาลแดง ละเอียด ตบแต่งง่าย ใช้ในการก่อสร้างและเครื่องแกะกลึง          ๓/๑๘๘๒
           ๗๑๕. ขอ เป็นเครื่องมือจับสัตว์น้ำชนิดหนึ่ง มักทำด้วยโลหะเป็นรูปเหมือนตาขอแบบต่าง ๆ กัน มีด้ามไม้ยาวสำหรับถือเพื่อใช้เกี่ยวสัตว์น้ำตามรู เช่น ขอเกาะปลาหลดตามแหล่งน้ำจืด และขอล้วงปูในน่านน้ำเค็ม          ๓/๑๘๘๓
           ๗๑๖. ข้อง เป็นเครื่องมือจักสานสำหรับใส่สัตว์น้ำโดยสานก้นเป็นสี่เหลี่ยมจตุรัส แต่ขึ้นรูปให้คล้ายหม้อดินข้างข้องกลมใหญ่ คอแคบ ปากผาย มีขนาดเล็กใหญ่ตามต้องการ          ๓/ ๑๘๘๔
           ๗๑๗. ข้องตั้ง  เป็นเครื่องจับสัตว์น้ำประเภทจักสาน โดยทำเป็นรูปเหมือนข้องแต่ยืดให้ทรงสูงขึ้น ที่พื้นล่างของฐานข้องเปิดเป็นช่อง มีงาแซงสำหรับดักปลา ช่องนี้กว้างและแคบสุดแต่ชนิดปลาที่จะดัก          ๓/๑๘๘๕