การมีน้ำมากไป หรือมีน้ำไม่พอ มีความสำคัญยิ่งต่อเศรษฐกิจและการพัฒนาของประเทศ ในช่วงหลาย ๆ ปีที่ผ่านมา การนำทรัพยากรน้ำไปใช้ทำกันไม่ถูกต้อง การจัดการทรัพยากรน้ำที่มีอยู่ก็เช่นกัน เกิดการแย่งชิงแสวงหาประโยชน์จากทรัพยากรน้ำ เป็นสาเหตุให้แหล่งน้ำธรรมชาติเสื่อมโทรมเสียหาย มีผลกระทบที่รุนแรงต่อปริมาณน้ำเพื่อการบริโภค การเกษตร และการอุตสาหกรรม
   
สภาพการณ์นี้จะเลวร้ายลง ยามใดที่เรามีปัญหาอันเนื่องจากการเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศและฤดูกาลต่าง ๆ ของโลก ที่สำคัญคือน้ำท่วมและความแห้งแล้ง ปัญหาเรื่องน้ำจึงเป็นปัญหาใหญ่และซับซ้อน เป็นทับทวี พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงคิดค้นวิธีการแก้ปัญหา และประสบความสำเร็จอย่างดียิ่งในการบริหารจัดการน้ำอย่างเป็นระบบทั้งหมดของประเทศไทย ทั้งนี้ก็เพื่อประโยชน์สุขของพสกนิกรชาวไทยแทบทั้งสิ้น
        
พระบรมราโชบายที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงเน้นย้ำอยู่เสมอ คือการใช้ทรัพยากรน้ำอย่างยั่งยืน ทรงรอบรู้เรื่องการจัดการน้ำทุกรูปแบบ และทรงสนพระหฤทัยในเรื่องนี้อย่างจริงจัง ได้พระราชทานพระราชดำริโครงการที่นำมาใช้เพื่อแก้ปัญหาเรื่องน้ำมากมายที่ปรากฏในโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริครอบคลุมปัญหาในทุก ๆด้าน ตั้งแต่ต้นน้ำ กลางน้ำ และปลายน้ำ  เริ่มจากการสงวนรักษาแหล่งต้นน้ำ การจัดการทรัพยากรน้ำที่มีอยู่ การแก้ปัญหาภัยแล้ง น้ำท่วม น้ำหลาก และภัยจากน้ำทะเลท่วมล้ำแผ่นดิน ตลอดถึงการบำบัดน้ำเสียเพื่อนำน้ำมาใช้ใหม่ ขอบข่ายกว้างขวางของโครงการได้ช่วยให้เกิดการกินดีอยู่ดีขึ้นในหมู่ประชาชนทั้งหลาย ไม่ว่าจะอยู่กันในชุมชนเมือง ในท้องถิ่นชนบทห่างไกลและยากต่อการเข้าถึง
     
งานอนุรักษ์แหล่งน้ำเริ่มที่พื้นที่ป่าและลำธารต้นน้ำ โดยเฉพาะในบริเวณป่าเขาต้นน้ำในภาคเหนือที่เสื่อมโทรมหรือถูกแผ้วถาง ผลสำเร็จของงานนี้คือ การตัดไม้ทำลายป่าต้นน้ำของบรรดาชนเผ่าต่าง ๆ ยุติลง และมีการปลูกป่าทดแทน เป็นป่าไม้ผสมที่มีทั้งไม้เพื่อรักษาความชื้นให้กับพื้นแผ่นดิน  มีพระราชดำริให้มีการอนุรักษ์แหล่งน้ำจากผืนฟ้าและในดิน ด้วยการสร้างอ่างเก็บกักน้ำขนาดเล็กหรือฝาย กั้นขวางทางน้ำไหลในเขต ต้นน้ำลำธารตามพื้นที่ต่าง ๆ ทั่วประเทศ สร้างความชุ่มชื้นให้ในพื้นที่ป่าบริเวณนั้น เกิดเป็น “ป่าเปียก”ที่ช่วยรักษาความชื้นและป้องกันไฟป่าในหน้าแล้ง ส่วนภาคใต้การบริหารจัดการน้ำอย่างยั่งยืน จะเป็นการอนุรักษ์และพัฒนาป่าพรุและป่าชายเลน ด้วยผืนป่าเหล่านี้เมื่อมีการฟื้นฟูและขุดลอกบริเวณที่ตื้นเขินแล้ว จะสามารถช่วยเก็บกักน้ำในฤดูน้ำเพื่อใช้ประโยชน์ในฤดูแล้ง
        
พระราชดำริในการสร้างเขื่อนเก็บน้ำ ขนาดต่าง ๆ กันกระจายไปทุกภูมิภาค เพื่อช่วยเก็บกักน้ำให้เพียงพอต่อความต้องการตลอดทั้งปี ทั้งการบริโภค การเพาะปลูก การชลประทานและการผลิตไฟฟ้าพลังน้ำ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในยามเกิดวิกฤติการณ์ธรรมชาติที่ไม่คาดคิดเช่น ฝนนอกฤดูกาล ภัยแล้งหรือภัยธรรมชาติอื่น ๆ เขื่อนได้เข้ามาทำหน้าที่เป็นปราการในการป้องกันและบรรเทาภัยพิบัติเหล่านั้น
     
ตลอดระยะเวลาที่ผ่านมาร่วม 65 ปี ที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเสด็จขึ้นครองราชย์ พระองค์ทรงมีพระเมตตาต่อพสกนิกรชาวไทยและทรงมีความห่วงใยในความทุกข์สุขของราษฎร ดังจะเห็นได้จากโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริที่มีอยู่ทั่วทุกภูมิภาคกว่า 4,000 โครงการซึ่งจากโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริจำนวนดังกล่าวประมาณร้อยละ 70 หรือกว่า 2,200 โครงการ เป็นโครงการพัฒนาแหล่งน้ำที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงเฝ้าติดตามผลงานเสมอมาดั่งพระราชดำรัส เมื่อวันที่ 24 เมษายน 2551 ความว่า “ต้องการให้โครงการชลประทานที่สร้างเสร็จแล้วมีการจัดการเรื่องการใช้น้ำอย่างถูกวิธีและเกิดประโยชน์สูงสุด โดยเน้นให้หน่วยงานต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องร่วมมือกันดำเนินการ”
   
ทั้งนี้ “น้ำคือชีวิต”เป็นหนึ่งองค์ความรู้ที่ถ่ายทอดเรื่องราวความสำเร็จจากพระราชดำริและพระราชกรณียกิจในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริด้านน้ำ ได้แสดงให้เห็นอย่างเป็นรูปธรรมว่า ประชาชนได้รับประโยชน์อย่างแท้จริง มีความเป็นอยู่ที่ร่มเย็นเป็นสุข มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นกว่าอดีตภายหลังที่พระองค์ได้พระราชทานพระราชดำริให้การช่วยเหลือ ซึ่งทั้งหมดจะได้นำมาถ่ายทอดให้ประชาชนได้รับทราบอย่างลึกซึ้งอีกครั้งในรูปของสารคดีเฉลิมพระเกียรติ ชุด ประโยชน์สุขของแผ่นดิน ที่จัดทำขึ้นจากความร่วมมือของสำนักราชเลขาธิการ มูลนิธิชัยพัฒนา สำนักงาน กปร. และสำนักงบประมาณ
   
โดยสารคดี ชุด ประโยชน์สุขของแผ่นดิน จะออกอากาศทุกวันอาทิตย์ เวลา 20.20 น. หลังข่าวในพระราชสำนัก ทางช่อง 9 อสมท สามารถติดตามชื่นชม และน้อมนำพระราชดำริที่ได้เชิญมานำเสนอในแต่ละตอน มาปฏิบัติใช้ในชีวิตประจำวันได้เป็นอย่างดียิ่ง.