การปลูกเห็ดฮังการี
เห็ดฮังการี เป็นเห็ดที่มีแหล่งอาหารโปรตีนจากธรรมชาติ มีวิวัฒนาการมาจากการประสานงานเส้นใยจำนวนมากจากเชื้อราชั้นสูง และถึงแม้เห็ดจะขาดกรดอะมิโนบางตัวไปบ้างแต่ในเรื่องรสชาติและเนื้อสัมผัสนั้น รับรองว่าไม่เป็นรองใครในยุทธจักรอาหารอย่างแน่นอนที่สำคัญเห็ดยังให้คุณค่าทางโภชนาการและช่วยลดอัตราความเสี่ยงจากโรคร้ายต่างๆ เช่น โรคมะเร็ง เบาหวาน อัลไซเมอร์ หลอดเลือดหัวใจอุดตันและความดันโลหิตสูงเป็นต้น
การเพาะเห็ดฮังการีมี4ขั้นตอน
1 การผลิตเชื้อวุ้น
2 การผลิตเชื้อข้าวฟ่าง
3 การผลิตก้อนเชื้อเห็ด
4 การผลิตดอกเห็ด
- หากคิดจะเริ่มเพาะเห็ด อาจจะทำเพียงอย่างเดียวหรือหลายอย่างก็ได้ แล้วแต่สถานที่และกำลังทรัพย์ การผลิตเชื้อวุ้นมีขั้นตอนมากและต้องอาศัยความรู้ ความชำนาญ และละเอียดมากในที่นี้จะขอให้สูตรการทำก้อนเชื้อเห็ด ดังนี้
ส่วนผลิต
- ขี้เลื่อยไม้เนื้ออ่อน 100 กก (ไม้ขนุน,ฉำฉา,มะม่วง,ยางพารา,กระถิน,มะขามเทศ)
- รำละเอียด 1 กก
- ปูนขาว 1 กก
- ดีเกลือ 0.3 กก
- ภูไมท์ซัลเฟต 1 กก
- ยิปซั่ม 0.5 กก
- EM ขยาย 6ลิตร
อุปกรณ์ที่ใช้
- ถุงพลาสติกทนร้อน ขนาด 7*11 นิ้ว
- ปลอกรัดคอถุง
- ยางรัดคอถุง
- หม้อนึ่ง
วิธีการทำ
- นำขี้เลื่อยไม้เนื้อ่อน มากองไว้กับพื้นโรยลำละเอียดลงบนกองขี้เลื่อย
- นำปูนขาว ดีเกลือ ภูไมท์ ยิปซั่ม โรยบนรำอีกที
- ผสมวัสดุทุอย่างเข้าด้วยกัน นำ EM ขยายผสมน้ำ 500 เท่า รดลงบนกองวัสดุให้ได้ความชื้น 50%
- นำผ้าพลาสติกมาคลุมปิดวัสดุหมักไว้ 1 วัน
- เปิดพลาสติกออก กลับกองขี้เลื่อยแล้วบรรจุใส่ถุงพลาสติก 700-800 กรัมต่อถุงอัดให้แน่น
- สวมปลอกคอและใช้ยางรัดไว้ปิดจุกด้วยสำลี และกระดาษหนังสือพิมพ์
- นำก้อนเชื้อเห็ดที่บรรจุเรียบร้อยไปนึ่งฆ่าเชื้อในเตานึ่งที่อุณภูมิ 100 องศาเซลเซียสนาน 3 ชั่วโมง
- เมื่อครบกำหนด 3 ชั่วโมง ดับไฟปล่อยให้เห็ดเย็นตัวลง จึงนำออกจากหม้อนึ่ง
- นำก้อนไปพักไว้ในห้องเตรียมหยอดเชื้อ (ในที่ที่สะอาด ลมสงบ)
การหยอดเชื้อเห็ด
- เลือกเชื้อที่เส้นใยเห็ดเพิ่งเจริญเต็มทั่วทุกเม็ด ใช้ขวดกระแทกเบาๆ กับพื้นหรือไม้ให้เมล็ดข้างฟ่างตกร่วนออกจากกัน
- นำเชื้อที่เขย่าร่วนดีแล้ว มาเปิดปากขวดลนไฟฆ่าเชื้อที่ปากขวดอีกมือเปิดปาก หยอดเมล็ดข้าวฟ่างลงไป 10-20 เม็ด แล้วเปิดจุกสำลีที่ปากถุงไว้เหมือนเดิม และหยอดต่อเรื่อยไปจนหมดโดยไม่ต้องปิด-เปิดปากขวดเชื้อข้าวฟ่างอีก
- นำก้อนเชื้อเห็ด ไปพักไว้ในโรงโบ่ม โดยวางตั้งบนชั้นในเรือนบ่มเชื้อ วางแนวตั้งหรือแนวนอนก็ได้ เห็ดฮังการีจะใช้เวลาบ่มประมาณ 25-30 วัน ก้อนเชื้อเห็ดจะใช้ได้ดี เมื่อเส้นใยเต็มถุงหรือเกือบเต็มถุง
การเปิดดอกเห็ด
- หลังจากที่เส้นใยของก้อนเห็ดเจริญเต็มที่การเปิดถุงดอกให้ดึงจุกสำลีออกจากปากถุงเห็ดใช้ด้ามช้อนแคะเมล็ดข้าวบริเวณปากถุงออกให้หมดห้ามรดน้ำจนกว่าเห็ดจะเริ่มออกดอกจึงเริ่มรดน้ำได้
การดูแล
- รดน้ำวันละ 2 ครั้ง รดเป็นฝอย ห้ามรดเข้าไปในปากถุงเห็ด
- ฉีด EM ผสมน้ำ 1:1000 วันละครั้งเช้าหรือบ่ายก็ได้
การป้องกันแมลงและโรค
- ใช้ EM 5 ผสมน้ำ 500เท่า ฉีดพ่นให้ทั่วบริเวณในและนอกโรงเรือนทุกวันช่วงเย็น
การเก็บดอกเห็ด
- ควรเก็บดอกที่โตเต็มที่ สังเกตุจากหมวกของดอกเห็ดมีลักษณะบานเต็มที่ เก็บแต่เช้ามืด
- วิธีการเก็บให้จับ บริเวณโคนเห็ดดึงเข้าหาตัวคนเก็บ แล้วโยกไปมา เมื่อเก็บดอกแล้วควรทำความสะอาดปากถุงอีกครั้ง เพื่อไม่ให้เป็นการสะสมของเชื้อโรค
- อีกประมาณ 14-20 วัน ดอกเห็ดจะเริ่มออกอีกครั้ง เชื้อเห็ดจะมีอายุประมาณ 4-5 เดือนให้ทยอยเปิด ดอกเห็ดเป็นรุ่นๆไป
ข้อมูล วารสาร พล1 รอ.